Aziya
Bul maqalada derekler <ref></ref> teglerine alınbaǵan, yamasa ulıwma kórsetilmegen. Márhámat, qaǵıydalar hám qollanbalarǵa sáykes túrde maqalanı wikilestiriń. |
Aziya — Jerdiń arqa yarım sharında jaylasqan hám eń úlken dep esaplanatuǵın kontinent. Ol batısta Evropa menen shegaralasqan. Aziya hám Evropa birgelikte Evraziya materigin quraydı.

Aziya Jer Orta teńizi, Qara teńiz, Arqa Muz okeanı, Tınısh okeanı hám Hind okeanı menen qorshalǵan. Ol Evropadan Kavkaz hám Ural tawları arqalı ajıraladı.
Ertede adamzat civilizaciyasınıń bir bólegi Aziyada, máselen Shumer, Qıtay hám Hindistanda baslanǵan. Sonıń menen birge, Qıtay hám Hindistan dúnyadaǵı xalqınıń sanı boyınsha eń úlken mámleketler esaplanadı.
Uzın, tiykarınan qurǵaq jer batısta Evropa menen Azianı ajıratıp turadı. Bul shegara Arqa-Qubla tárepke Rossiyada Ural tawlarına shekem, Ural daryası boylap Kaspiy teńizine hám Kavkaz tawları arqalı Qara teńizge shekem dawam etedi. Rossiyanıń tórtten úsh bólimi Aziada, al qalǵan bólimi Evropada jaylasqan. Azia basqa tórt mámleketlerinińde kishkene bólimleri Evropada jaylasqan.
Azia eń úlken materik. Ol dúnya maydanınıń onnan úsh bólimin quraydı, onıń xalqı dúnya xalqınıń besten úsh bólegin qurap, basqa qálegen materik xalqınan kóp. Arqada muzlı Arktikadan baslap qublada ıssı ekvator jerlerine jayılǵan Azia materigi úlken, bos shólistanlıqlardı, sonıń menen birge dúnyanıń eń biyik tawlarıin hám eń uzın dáryaların óz ishine aladı.
Aziya mámleketleri
redaktorlawDerekler
redaktorlawSiltemeler
redaktorlawWikiqoymada Aziya haqqında kategoriya bar |