Merinalar

(Merina degennen baǵdarlanǵan)

Merinalar yaki Merina xalqı (malag. "merina" - joqarıda jasaytuǵın) — malagasilerdiń oraylıq-shıǵıs toparına tiyisli hám Antananarivu átirapındaǵı Madagaskardıń Bálent Platosında jasawshı xalıq. Ayırım dereklerde mernalar dep te atalatuǵın bul xalıq ótken zamanlarda xuva (malag. "hova" — erkin ápiwayı adamlar) degen atama menen de belgili bolǵan[1]. Merinalardıń ata-babaları X ásirde Indoneziya yamasa Malayziyadan kelgen hám XIV ásirge kelip qırǵaqtan Bálent Platoǵa kóship ótken dep esaplanadı. Olar Aziyadan kelgen birinshi kóshpeliler emes edi. Merinalardıń kóship ótiwi dáwirinde Madagaskarda olarǵa uqsas basqa xalıqlar (mısalı vazimba xalqı) jasaǵan. Atawdıń ayırım basqa xalıqları da Aziyalı túbirlerge iye (mısalı becileu hám becimisaraka xalıqları). Merinalardıń awılları tóbeshiklerde jaylasqan bolıp, topıraqtan yamasa tastan islengen diywallar menen oralıp, átirapı qazılǵan salmalar menen qorshalǵan.

Merina xalqınıń Imerina dialekti malagasi tiliniń kórkem-ádebiyat stiliniń tiykarın quraydı[2].

Merinalar etnik xalıq retinde XVII-XVII ásirlerde qáliplesken. Olar tiykarınan salıshılıq hám sharwashılıq penen shuǵıllanadı[3].

Ádebiyatlar

redaktorlaw
  1. Malagasiyler _ Попов В. А., Алпатова А. С. // Ломоносов — Манизер [Электронный ресурс]. — 2011. — С. 601-603. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 18). — ISBN 978-5-85270-351-4.
  2. Инструкция по передаче на картах географических названий Малагасийской Республики _ Сост. И. В. Попов; Ред. В. С. Широкова. — М., 1967. — 19 с. — 200 экз.
  3. Африка : энциклопедический справочник : в 2 т. Т. 2 : М - Я _ Академия наук СССР, Институт Африки; гл. ред. И. И. Потехин. — М.: Советская энциклопедия, 1963. — С. 22. — 378 с.