Dawıtbay Qayıpov

Dawıtbay Qayıpov Ótewlievich – 1947-jılı 11-sentyabrde Shımbay rayonında tuwılǵan. 1965-jılı orta mektepti pitkergen soń, Nókis muzıka-xoreografiya uchilishesinin vokal bólimine oqıwǵa kirip, onı 1969-jılı tabıslı tamamlaǵan. Sonıń menen birge, ol usı jıllar aralıǵında Qaraqalpaqstan mámleketlik teleradiokomitetinin xalıq sazları ansamblinde solist bolıp isleydi. Tashkent konservatoriyasınıń jeke solistlik fakultetine oqıwǵa qabıllanadı. 1971-1973 jıllarda áskeriy xızmette boladı. Ol óziniń dóretiwshilik miynet jolı dawamında Ukraina, Túrkmenstan, Tájikstan hám basqa da ellerde qaraqalpaq mádeniyatı hám kórkem-óneri kúnlerinde qatnastı.

Dawıtbay Qayıpov
Ulıwma maǵlıwmatlar
Tuwılǵan sánesi	11-sentyabr 1947-jılı(1947-09-11) (77 jasta)
Perzentleri	Bahadır
Janr
Sayt

Dóretiwshiligi

Xosh hawaz iyesi D.Qayıpovtıń atqarıw sheberligi, onıń tıńlawshılardı bawrap alatuǵın qanday da sırǵa, qúdiretke iye, shadlıqqa, dártlerge tolı hawazındaǵı milliy koloritke bay, ráńbáreń ırǵaqları bárshe ıqlasbentlerdiń kewillerinen óshpes orın alǵan. D.Qayıpov xalqımızdıń ullı sóz sheberleri, XIX ásirdegi qaraqalpaq klassik shayırı Ájiniyaz, sonıń menen birge Ózbekstan xalıq jırshısı, Qaraqalpaqstan xalıq shayırı, Berdaq atındaǵı mámleketlik sıylıqtıń laureatı Abbaz Dabılov, Ózbekstan Qaharmanı, Ózbekstan hám Qaraqalpaqstan xalıq shayırı I.Yusupov hám basqa da shayırlardıń qáleminen dóregen ájayıp dóretpelerde elimizdiń kórnekli kompozitorları menen nátiyjeli dóretiwshilikte óziniń shireli hawazı menen xalqımızdıń súyikli qosıqshısına aylandı. Ol atqargan ana-Watan, muhabbat hám insan qádir qımbatı sıyaqlı aǵla sezimler menen suwǵarılgan «Barmeken», «Intizar saǵan», «Altın kól», «Qońırat», «Kózleriń», «Saǵınısh», «Laylim», «Aydınlar», «Sáwdigim», «Jananım», «Qádirin bilmes», «Pashshayı kóylek», «Bir páriy» hám basqa da bir qatar qosıqlar biz benen birge jasap jas talantlar tárepinen qayta atqarılıp, xalqımızdıń ruwxıy dúnyasın gózzallıqlarǵa bólep kelmekte.

Húrmetleniwi

1980-jıllardıń ortalarınan baslap D.Qayıpovtıń dóretiwshiligi átirapında qaytadan sóz qozǵalıp, oǵan respublikalıq jaslar shólkemi sıylıǵı (marhum bolıp ketken soń) laureatı ataǵı berildi. Qosıqshınıń atına jas atqarıwshılardıń respublikalıq kórik- tańlawları ótkerildi, atı máńgilestirilip kóshe qoyıldı, qálem iyeleri tárepinen shıǵarmalar jazılıp, kitaplar shıǵarıldı, onıń dóretiwshiligi boyınsha respublika xudojnikleriniń tańlawı hám basqa da birqansha mádeniy ilájlar ótkerildi. «Qaraqalpaqfilm» kinostudiyası tárepinen «Sónbes juldız» atlı hújjetli film túsirildi. Qaraqalpaqstan Respublikası Mádeniyat Ministrligine qaraslı dóretiwshilik jámáát birlespesi ayaq-oyın ham qosıqshıları xalıq sazları ansambli D.Qayıpov atı menen ataldı. Mámleketimiz tárepinen keń imkaniyatlar jaratılıwı nátiyjesinde Respublikamız jámiyetshiligi, atqarıwshılıǵımız janashırları kópten tilek etip kútip júrgen, kóplegen azamatlarımız qollap, 2006-jıl 15-avgustta ashılǵan respublikalıq D.Qayıpov jámiyetshilik fondı shólkemlestirildi. 1991-jılı D.Qayıpovtıń húrmetine ótkerilgen eń birinshi respublikalıq «Búlbilziban» tańlawı sonnan berli de jámiyetlik fond tárepinen dawam etip kelmekte.

2024-jılı 13-aprelde Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesi Prezidiumınıń qararına muwapıq D.Qayıpovqa qaytıs bolǵannan soń «Qaraqalpaqstan Respublikası xalıq artisti» húrmetli ataǵı berildi.

Ádebiyatlar

• Nadırova A. Qaraqalpaq muzıka tariyxı. –Tashkent, «Sano-standart» baspası, 2018, 384 bet. ISBN 978-9943-5335-2-3