Allayar Dosnazarov Qoraz ulı (1896-jıl Sirdárya wálayatı Shımbay rayonındaǵı 10-awıl (házirgi Qaraqalpaqstannıń Qoraózek rayonı) — 1937-jıl 8-dekabr, Leningrad[1]) — Qaraqalpaqstan partiya hám mámleket ǵayratkeri.

Allayar Dosnazarov
Atı Allayar Dosnazarov Qoraz ulı
Tuwılǵan 1896-jıl
Qaytıs bolǵan 1937-jıl 8-dekabr
Milleti Qaraqalpaq
Sıylıqları Mámleket ǵayratkeri
[[Fayl:Dosnazarow Allajar.jpg|280px|súwret]]
Tuwılǵan sánesi 1896
Qaytıs bolǵan sánesi 8-dekabr 1937(1937-12-08)

Ómiri redaktorlaw

Allayar Dosnazarov - 1896-jılı Ámiwdárya bóliminiń Shımbay uezine qaraslı volostınıń Terbenbes degen jerinde (Qaraózek rayonı aymaǵı dunyaǵa kelgen. Shańaraqta tuńǵısh perzent. Milleti - qaraqalpaq. Kambaǵal diyqan shańaraǵında tuwılǵan. Qoy baqqan, keyin 13 jasından Xiywadaǵı paxta tazalaw zavodında jumısshı bolıp islegen. 1914-1917-jıllarda Ámiwdarya wálayatınıń Petro-Aleksandrovsk (házirgi Tórtkúl) qalasındaǵı bir qatar kárxanalarda ónerment bolǵan.

Iskerligi redaktorlaw

1918-jıl dekabrden KPSS(b) aǵzası. Puqaralar urısı qatnasıwshısı. 1918-1921-jıllarda Qızıl Armiya 1-Túrkstan armiyasınıń 3-4-polkında xızmet etken. Arqa frontta, keyin bolsa baspashılar menen urısqan. 1919-1920-jıllarda polktıń qadaǵalaw komissiyası baslıǵı etip saylandı.

1921-jıl avgusttan 1922-jılǵa shekem- Moskvada I.V.Stalin atındaǵı Shıǵıs miynetkeshleri kommunistlik universitetinde oqıǵan. Ol juwapker lawazımlarda bolıp, jergilikli millet wákillerinen kadrlar tayarlawǵa ayrıqsha itibar qarattı.

1922-1924-jıllarda - Bolsheviklar Pútkil Awqam Kommunistlik partiyası Qońırat okrug komitetiniń birinshi xatkeri, basshı. Partiya Shımbay rayonı -qala komitetiniń úgit-násiyat bólimi.

1924 -jılda - Túrkistan Kompartiyasi Ámiwdárya wálayat komiteti qadaǵalaw komissiyası baslıǵı.

1924-jılda Orta Aziya milliy-mámleket shegaraların belgilew komissiyası aǵzası bolǵan. 1924-1925-jıllarda - Qaraqalpaqstan Tolıq huqıqlı wálayatın shólkemlestiriw boyınsha arnawlı byuro hám Qaraqalpaqstan Kompartiyasi wálayat komiteti baslıǵı.

A.Dosnazarov mámleket iskerligin “Qosshı” shólkeminen baslaǵan, keyininen xalıq xojalıǵı ushın kadrlar tayarlaw boyınsha qısqa múddetli kurslar ashqan.

1925-jılda Qaraqalpaq tolıq huqıqlı wálayatı Kompartiyasi wálayat komitetiniń juwapker (birinshi) xatkeri. 1925-jılda ol jańa álipbe jaratıw hám mekteplerde balalardı oqıtıw ushın eski kadrlardı tartıwda aktiv qatnastı. Mektepler ushın jańa sabaqlıqlar jaratıw usınısı menen shıqtı. Jaslar arasınan intalı ul-qızlardı Tashkent hám Moskva qalalarına oqıwǵa jiberdi. 1925-jılda onıń aktiv qatnası menen Tórtkúl qalasında pedagogika hám awıl xojalıǵı texnikumlari dúzildi.

1925-1926-jıllarda - Qaraqalpaq avtonom okrugi NKVD policiya basqarması siyasiy komissari.

1926 -1930-jıllarda-Tashkenttegi Orta Aziya Kommunistlik universiteti studenti, keyininen-Moskva KUTVda oqıp, onı 1930-jılda tamamlaǵan.

1930 -1931-jıllarda Bashqurt Avtonom Sovet Socialistik Respublikası Jumısshı hám diyqan inspekciyasi Oraylıq qadaǵalaw komissiyası-xalıq komissarlıǵı kollegiyasi aǵzası.

1931-jıldan-"Metallostroy" tresti baslıǵınıń orınbasarı, Moskva.

1935-jıl yanvarda qamaqqa alındı. 1935-jıl 8-aprelde SSSR Joqarı sudı Áskeriy kollegiyasi tárepinen sudlanıp, RSFSR Jınayat kodeksiniń 58-8-bántleri boyınsha 10-jıl tutqınǵa alıw jazasına húkim etilgen. Jazanı Solovetskiy qamaqxanasında ótegen. 1937-jıl 10-noyabrde UNKVD LO arnawlı úshligi statyaları boyınsha húkim etildi. Art. RSFSR Jınayat kodeksiniń 58-8-11 ólim jazasına.

1937-jıl 8-dekabrde dúnyadan ótken.

Derekler redaktorlaw

  1. Kommunistlik partiya hám SSSR tariyxı boyınsha qollanba (RUS)