Tazabaǵjap mádeniyatı

Qaraqalpaqstanın' Tórtkúl rayonı aymag'ındag'ı ha'zırgı Tazabag'jap kanalı suwlandırıp,bronza dáwırındegı dıyqanshılıq xojalıqlarının' ızlerı elege shekem saqlang'an. ol estelıklerdı tarıyxshı alım S. P. Tolstov sol jerdın' ha'zırgı atı menen Tazabag'jap ma'denıyatı dep atadı. ılım bul jerlerdın' a'yemgı Xorezm aymag'ı bolg'anlıg'ın tastıyıqlap otır.

B. e. sh. 2 mın' jıllıqtın' ortalarında Ámıwdáryanın Aqdáryadeltasının' bır tarmag'ı bolg'an Kókshedárya o'zegının' boylarında xalıq jasag'an. olar Tazabag'jap Mádenıyat do'retken. olardın' ma'kan-jurtlarınıń qaldıqları bar. Usı jerlerde jasag'an bronza da'wırı ja'ma'a'tı xalıqları tıykarınan jer to'lelerde, ılashıqlarda jasag'an. olar sharwashılıq penen shug'ıllang'an. Sonday-aq da'rya eteklerındegı oypatlaw qayır jerlerge ha'm ızg'arı basım jerlerge dıyqanshılıq etken.A'yemgı Tazabag'jap ja'ma'a't qa'wımlerı yarım jer to'le tu'rınde qurılg'an ılashıqlarda o'mır su'rgen. Bul turaq jaylardın' ortasha maydanı 12-18 kv. m. bolg'an, oraylıq oshaq a'tırapı shan'araq ag'zalarının' jatatuģın ornı esaplang'an. Tazabag'jap ılashıqları bır juplı’ shan'araq ushın arnalg'an. olardın' arasında maydanı 100-120 kv. m. ten' ılashıqlar da gezlesedı. Alımlar bunday jaylar pu'tkıl bır ruw xalqı ushın arnalg'an bolıwı’ múmkın dep boljap otır. ol da'wırdegı adamlar kanal ha'm u'lken japlardı qazıwdı bılmegen. Sonlıqtan olar da'rya ha'm saylardın' boylarında, suwalmalarg'a ha'm salmalar qazıp suw aparg'an jerlerge Bıyday, Arpa, Tarı, Gúnjı, Asqabaq, Qawın egıp dıyqanshılıq etken. Dıyqanshılıqtın' kem-kemnen rawajlanıwı egıs maydanlarının' ko'beyıwıne alıp keldı. Nátıyjede suw tasqınları bara-bara ta'rtıpke salındı.