Sunyat Raxmatullin

Sunyat Abdulovich (Abdullayevich) Raxmatullin (12-noyabr 1934-jıl, Xojeli, Qaraqalpaq Avtonom Sovet Sotsialistlik Respublikası, Ózbekstan SSR, SSSR – 8-noyabr, Obninsk, Kaluga wálayatı, Rossiya Federatsiyası^[1]) – sovet dáwirinde iskerlik alıp barǵan suw shańǵısı sport túri boyınsha tárbiyashı, injener.

Ómirbayanı redaktorlaw

Sunyat Raxmatullin 1934-jıl 12-noyabrde Qaraqalpaqstan Sovet Sotsialistlik Respublikasınıń Xojeli qalasında tatar shańaraǵında tuwılǵan^[2]. Raxmatullin shańaraqta úsh dana perzenttiń ortanshısı hám jalǵız ul bolǵan. Ákesi Sunyatsen húrmetine oǵan sonday at qoyǵan. Urıstan aldın qamaqtan qashqan ákesi sırtınan repressiyaǵa ushıraǵannan keyin, hayalı hám úsh dana jas balası watan satqınınıń shańaraq aǵzası retinde qamaqqa alınbaǵanlıǵı ushın Orta Aziya boylap turaqlı túrde bir orınnan ekinshi orınǵa kóship júrgen. Urıs baslaǵanda, ákesi áskeriy xizmetke yaǵnıy jaza batalyonına jiberilgen hám Stalingrad qasında dereksiz joǵalǵan (qaytıs bolǵan). 1950-jılda Sunyattıń anası atasın aqlawǵa erisken. Bul bolsa Sunyat hám ajapa-qarındaslarına Moskva universitetlerinde joqarı tálim alıw imkaniyatın bergen. Sunyat Raxmetullin Nókis qalasındaǵı mektepti gúmis medal menen tamamlaǵan. Keyin Moskva injenerlik-fizika institutına (MIFI) oqıwǵa kirgen hám oqıwdı 1958-jılda tamamlaǵan^[2].

MIFI studenti retinde Obninskke ámeliyat ótew ushın jiberilgen. 1958-jılda instituttı tamamlaǵannan keyin, Obninsktegi Fizika-energetika institutına jumısqa jiberilgen. 1959 -jılda arnawlı reaktor imaratında smena injeneri bolıp islegen. Keyinirek termofizika bólimine, arnawlı maqsetler ushın atom elektr stanciyaları hám transport atom elektr stansiyalarına salıstırǵanda suwdı suwıtatuǵın reaktorlardıń janar may birikpelerin texnikalıq isenimliligin úyreniw boyınsha ilimiy laboratoriyaǵa ótkerilgen. Turaqlı túrde injener yamasa úlken injener lawazımlarında islegen.

Protva dáryasında Obninsktegi Fizika hám energiya institutınıń suw shańǵısı bólimin shólkemlestirgen jáne onıń turaqlı basshısı, jámiyetlik tárbiyashısı bolıp islegen. Seksiya oqıwshıları SSSR boylap ótkerilgen jarıslarda qatnasqan. Qayta qurıw dáwirinde bul bólim finanslıq jetispewshilik hám jergilikli ekologlardıń narazılıǵı sebepli óz iskerligin toqtatqan.

1990 -jılda pensiyaǵa shıqqanınan keyin, tez arada suw shańǵısı bóliminde islewdi toqtatqan. Baǵmanshılıq hám aqlıǵın tárbiyalaw menen shuǵıllanǵan.

2008-jıl 31-oktyabrde óz kvartirasında júz bergen órtte dem alıw jolları kúyiwi aqıbetinde 8-noyabr kúni reanimatsiyada qaytıs bolǵan^[3].