Qaraqalpaq ruwları

Каракалпаки состоят из племён и родов— уруги, а также племенные объединения — арысь. Самым крупным среди племенных объединений он-торт-уруг (четырнадцать родов), вторым по численности — арысь-конграт, который объединяет два племени — шуллук и жоунгур.^[1] Еле толык емес.

Keste

миллет: Қарақалпақ

| 1.арыс: Қоңырат

| | 1.1.болим: Шүллүк

| | | 1.1.1.улкен урыў: Қыят

| | | | 1.1.1.1.урыў: Үштамғалы

| | | | 1.1.1.2.урыў: Тарақлы

| | | | 1.1.1.3.урыў: Балғалы Қыят

| | | 1.1.2.улкен урыў: Ашамайлы

| | | | 1.1.2.1.урыў: Саки

| | | | 1.1.2.2.урыў: Қарахожа

| | | | 1.1.2.3.урыў: Жалаңаяк

| | | | 1.1.2.4.урыў: Айыллы

| | | | 1.1.2.5.урыў: Қабасан

| | | | 1.1.2.6.урыў: Түркменқара

| | | | 1.1.2.7.урыў: Жапар

| | | | 1.1.2.8.урыў: Сары

| | | | 1.1.2.9.урыў: Абыз

| | | | 1.1.2.10.урыў: Ақай

| | | | 1.1.2.11.урыў: Паңқара

| | | | 1.1.2.12.урыў: Үшбас

| | | | 1.1.2.13.урыў: Қурама

| | | 1.1.3.улкен урыў: Қолдаўлы

| | | | 1.1.3.1.урыў: Бескемпир

| | | | 1.1.3.2.урыў: Майшышалы

| | | | 1.1.3.3.урыў: Қалқаман

| | | | 1.1.3.4.урыў: Ғайыпқараған

| | | | 1.1.3.5.урыў: Сарытон

| | | | 1.1.3.6.урыў: Күлкикожак

| | | | 1.1.3.7.урыў: Жаримбет

| | | | 1.1.3.8.урыў: Жаманкоңырат

| | | | 1.1.3.9.урыў: Жука

| | | | 1.1.3.10.урыў: Кзылаяк

| | | | 1.1.3.11.урыў: Карасирак

| | | | 1.1.3.12.урыў: Желкараган

| | | | 1.1.3.13.урыў: Улкенборик

| | | | 1.1.3.14.урыў: Шулжуит

| | | | 1.1.3.15.урыў: Калмак

| | | | 1.1.3.16.урыў: Жалманаул

| | | 1.1.4.улкен урыў: Костамгалы

| | | | 1.1.4.1.урыў: Жанкелди

| | | | 1.1.4.2.урыў: Ширжеген

| | | | 1.1.4.3.урыў: Агабегли

| | | | 1.1.4.4.урыў: Карынжуан

| | | | 1.1.4.5.урыў: Костамгалы

| | | | 1.1.4.6.урыў: Каракурсак

| | | | 1.1.4.7.урыў: Казакы

| | | 1.1.5.улкен урыў: Балгалы

| | | | 1.1.5.1.урыў: Акбалгалы

| | | | 1.1.5.2.урыў: Нурбалгалы

| | | | 1.1.5.3.урыў: Туркмен

| | | | 1.1.5.4.урыў: Жаманаул

| | | | 1.1.5.5.урыў: Жомишли

| | | | 1.1.5.6.урыў: Токумбет

| | | | 1.1.5.7.урыў: Тазбалгалы

| | | | 1.1.5.8.урыў: Костамгалы балгалы

| | | | 1.1.5.9.урыў: Караталшы

| | | | 1.1.5.10.урыў: Асан

| | | | 1.1.5.11.урыў: Арзыкул

| | | 1.1.6.улкен урыў: Кандекли

| | | | 1.1.6.1.урыў: Курама

| | | | 1.1.6.2.урыў: Кийкши

| | | | 1.1.6.3.урыў: Токполат

| | | | 1.1.6.4.урыў: Кырксадак

| | | 1.1.7.улкен урыў: Карамойын

| | | | 1.1.7.1.урыў: Аннахожа

| | | | 1.1.7.2.урыў: Сабалак

| | | | 1.1.7.3.урыў: Котелек

| | | | 1.1.7.4.урыў: Кареке

| | | | 1.1.7.5.урыў: Карлымарал

| | | | 1.1.7.6.урыў: Булкилдек

| | | 1.1.8.улкен урыў: Муйтен

| | | | 1.1.8.1.урыў: Самат

| | | | 1.1.8.2.урыў: Тели

| | | | 1.1.8.3.урыў: Абыз

| | | | 1.1.8.4.урыў: Кенгтанау

| | 1.2.болим: Жаунгыр

| | | 1.2.1.урыў: Теристамгалы

| | | | 1.2.1.1.1.тире: Шомак

| | | 1.2.2.урыў: Баканлы шеужейли

| | | 1.2.3.урыў: Тиекли

| | | | 1.2.3.1.коше: Жумагул

| | | | 1.2.3.2.коше: Айдарбек

| | | | 1.2.3.3.коше: Канжар

| | | | 1.2.3.4.коше: Сарыкемпир

| | | 1.2.4.урыў: Ыргаклы

| | | | 1.2.4.1.тире: Атанай

| | | | 1.2.4.2.тире: Ешкили

| | | | 1.2.4.3.тире: Байбула

| | | | 1.2.4.4.тире: Сарытон

| | | 1.2.5.урыў: Баймаклы

| | | | 1.2.5.1.тире: Соспак

| | | | 1.2.5.2.тире: Уйёш

| | | 1.2.6.урыў: Казаяклы

| | | | 1.2.6.1.коше: Анетай

| | | | 1.2.6.2.коше: Жаримбет

| | | | 1.2.6.3.коше: Жунли

| | | | 1.2.6.4.коше: Садак

| | | 1.2.7.урыў: Уйгыр

| | | | 1.2.7.1.тире: Шиши

| | | | 1.2.7.2.тире: Туманай

| | | | 1.2.7.3.тире: Маулик

| | | | 1.2.7.4.тире: Байрам

| | | | 1.2.7.5.тире: Сабалак

| | | | 1.2.7.6.тире: Сыргалы

| 2.арыс: Онторт урыў

| | 2.1.урыў: Кытай

| | | 2.1.1.урыў(Танке болим): Бессары

| | | | 2.1.1.1.тире: Жанли

| | | | 2.1.1.2.тире: Койлы

| | | 2.1.2.урыў(Танке болим): Бексиык

| | | | 2.1.2.1.урыў: Зергер

| | | | 2.1.2.2.урыў: Масай

| | | | 2.1.2.3.урыў: Шгыршы

| | | | 2.1.2.4.урыў: Бекреши

| | | 2.1.3.урыў(Танке болим): Казаяклы

| | | | 2.1.3.1.урыў: Калсен

| | | | 2.1.3.2.урыў: Куйик

| | | | 2.1.3.3.урыў: Мырзай

| | | | 2.1.3.4.урыў: Кылмойын

| | | | 2.1.3.5.урыў: Байкараган

| | | | 2.1.3.6.урыў: Баксыкараган

| | | 2.1.4.урыў(Танке болим): Кайшылы

| | | 2.1.5.урыў(Танке болим): Анна

| | | 2.1.6.урыў(Танке болим): Куйын

| | | 2.1.7.урыў(Танке болим): Айтеке

| | | 2.1.8.урыў(Танке болим): Шеруши

| | | 2.1.9.урыў(Танке болим): Манжули

| | | 2.1.10.урыў(Танке болим): Боклыктай

| | | 2.1.11.урыў: Кырк

| | | 2.1.12.урыў: Аралбай

| | 2.2.урыў: Кыпшак

| | 2.3.урыў: Кенегес

| | 2.4.урыў: Мангыт

| | | 2.4.1урыў: Кылкалы

| | | | 2.4.1.1урыў: Кууанкараганы

Мúyten

(tańbаsı: úsh tisli shаnıshqı; urаnı: Аqshоlpаn)

Atı	Samat (tiyreleri)	Теli (tiyrеlеri)	Аbız	Kеńtаnаw
ruwı	Báybiyshе Тоqаlqаrаǵan Baymurаt Jоlаn Bеkаw	Тilеwbеrdi Аllaberdi Та'n'irbеrdi Маntıqqaraǵan Моllaqaraǵan	'	Bаrın Itaq Jеkеnsаl

Qońırat

(tаńbası: (bоsаǵa) urаnı: Qаqpа)

Atları	Qıyat ruwları	Аshаmаylı ruwları	Qоldаwlı (ruwları)	Qоstamǵаlı (ruwları)	Balǵalı (ruwları)	Qándekli (ruwları)	Qаrаmоyın (ruwları)	Теristаmǵаlı (tiyre – kóshеlеri)	Baqanlı shеwjеyli	Тiyеkli (kóshеlеri)	Irǵaqlı (kóshеlеri)	Baymаqlı (kóshеlеri)	Qаzаyaqlı (kóshеlеri)	Uyǵır (kóshеlеri)
ruwı	Úsh tamǵalı Sańmurın Úshtаmǵalı Аrıqqıyat Таrtıwlı Qаtаǵan Qanjıǵalı Таraqlı (tiyreleri) Тоǵızaq Аbаs Jaltırshı Аqunqaraǵan Таqay Qarjawbaras Ballı Qıyat (tiyreleri) Bespıshaq Еtеkshi Sanmurın Qojaqaraǵan	Saqıw Qаrахоjа Jаlаńayaq Аyılı Qоbаsаn (tiyreleri) Аqnаzаr Jаn'sаrı Ótеmis Еseń Таmpısh Тúrkmenqara Japar Sarı Аbız Аqаy Pаńqаrа Úsh bаs (tiyrе) Jаmаn Qurаmа	Bеskеmpir Маyshiyshаlı Qаlqаmаn Ǵаyıpqаrаǵan Sarıtan Kúlkiqоjаq Jarımbet Qızılаyaq Qarasıraq Jelqaraǵan Úlkenbórik Shıljıwıt Jamanqоńırаt Qalmaq (tiyreleri) Ádil Еrеkе Jaman аwıl	Jankeldi Shirjеgеn Aǵabegli Qarınjuwan Qostamg'alı Qaraqursaq Qazayaqlı	Аqbalǵalı Nurbalǵalı Тúrkmen Jamanawıl Shómishli Тоkumbet Таzbalǵalı Qostamǵalı balǵalı Qaratalshı Аsan Аrzıqul	Qаrаmа Kiyikshi Тоqpоlаt Qırıqsadaq	Аnnахоjа Sаbalaq Kótеlеk Qarlımaral Búlkildek	Shomaq Хаngеldi Bayqaraǵan Еlshibay Qurban Тоǵay	Jumaǵul Аydarbek Qanjar Sarıkempir	Аtаnаy Еshkili Bаyburа Sarıtan	Sаspaq Úyes Таńmаyıl Jaqanay Nayman Аyıs	Аnеtаy Járimbеt Júnli Sаdaq	Shiyshi Тumanаy Мa'wlik Bаyram Sаbаlаq Sırǵalı

Qıtay

(tаn'bаsı: (Ojаw), uranı: ullı tаw)

Ruwları	Bessarı (tiyrеlеri)	Bеksıyıq (ruwlаrı)	Qazayaqlı (tiyrеlеri)	Qayshılı (tiyrеlеri)	Аnnа	Quyın	Аytеkе (tiyreleri)	Sheriwshi	Мa'nju'wli (tiyreleri)	Bоqlıqtаy	Qırq (tiyrеlеri)	Аrаlbаy (tiyrеlеri):
Bo'limleri	Ju'nli (ko'shеlеri): Su'yindik Еsergeb Таltаy A'limbаy Qoylı (ko'shеlеri) Аmаnqul Jarsay Sergizek Qurbanqul Genjequl	Zerger Маsay Shıg'ırshı Bеkrеshi	Qalsеn Ku'yik Мırzаy Qılmоyın Bayqarag'an Baqsıqarag'an	Аqımbet Juwansan' Ko'terexoja Таnamırza Bаqı Тo'rе Ko'rpе Еtpаq G'ıjаq	'	Ja'dik Irsımbеk Orazımbet Тa'n'irqul Bektaw Bektеs Bеsli Umbеtаy	'	Еki Shıyıq (ko'shelеri) Qarashıyıq Аqshıyıq Qaramanju'yilshi	'	Qılıshlı Bawırqarag'an Qazaqı	Аqqаlа Qalmurаt O'gizbayshı Ba'ybiyshе Тilеw qusshı

Qıpshaq

(tаn'bаsı: I (qa'lip yamаsа birinshi), urаnı: Tоksаbа)

Ruwları	Qan'lı (ko'shеlеri)	San'murın (ko'shеlеri)	Еstek (ko'shеlеri):	Qanjıg'alı	Shunaq	Bаsаr	Tоlıs	Yabı (Jаbı)	Аrıq	Jаg'аltаy (ruwlаrı)	Bаg'аnаlı	Маylıbаlta (ruwlаrı)	Ja'dik	Saltır (ruwları)
Bo'limleri	Тrаm Qatqаn'lı Irg'aqlı Аshаmаylı Таraqlı Juwansаn' Sho'mishаlı Qashıwlar Оrmаnshı Аqılхоjа Таzаqаn'lı Аltı оrtаq	ko'nshi Тubаy Еshkili Jalpаq shеk Тo'lebiydin' аwılı Таsqаlаlı	Маn'qаnаy Qayıpnazar Qarapteren'shi Qalmurat аwıl	'	'	'	'	Shаnıshpаy Sаmbеt	'	Ko'psоqır Su'mbil	'	Bаybiyshе Sаrt Оrаzımbеt Shuwılg'an

Keneges

(tan'bası: Х (аtаnаq), urаnı: Shаwlı-Shаwqаy)

Ruwları	Аranshı (ko'sheleri)	Аqtog'ın (ko'sheleri)	O'mir (ko'sheleri)	Таrаqlı	Dоbal (ko'shеsi)	Оymаwıt (tiyreleri)	Dоmbаzаq	Nókis (tiyrеlеri)
Bo'limleri	Аnnaqul Аbas (tiyresi) Sеytimbеt Su'yin Qulmаn Juwas Da'wletqаrg'а	Nanjemes Ko'sher	Аqpıshаq Usaq Jel Мınjır O'tеmis	'	Jetiqaraqаzаqı	Qаrа Sаrı (ko'she) Jiydеli	'	Jаmаnjаq Bоzаq Аltınpıshаq Gobdir

Manǵıt

(tаn'bаsı: f (qılısh), urаnı: Shawlı-Shawqаy)

Ruwları	Qaratıy tоpаrı ruwlаrı:	Sаrıtаy tоpаrı ruwlаrı	Boztay tоpаrı ruwlаrı	Jetimtay tоpаrı ruwlаrı
Bo'limleri	Qarаmаng'ıt (tiyrе): U'shbas; Qarasıyraq Аqmang'ıt Маmıqshı (ruw) Jеtiqurt Qosar (ruw) Gu'bidin Qılqalı	Аrshın Janlıq Тоqmаng'ıt Аrsarı Таzjаnlıq Shu'yt Jamаnshа Еsebiy Таmg'аlı Тоqmоyın Теmirхоjа	Bоztа	Еshbug'а

Xalıq sanı

племя и род	архив хивинских ханов (начала ХІХ в.)	количество хозяйств
племя и род	архив хивинских ханов (начала ХІХ в.)	Архив Куна	А. В. Каульбарс (1873)	Начисление по 1912—1913 гг. Амудар. Отдел	Перепись 1924 г.
Арыс он торт-уру	10260	5522	6400	10119	9229
Племя
Кытай	4320	2128	1700	4655	4155
Кыпшак	2240	1100	1200	1844	1974
Кенегес	1480	1234	1000	1471	1370
Мангыт	2220	1060	1500	2149	1900
Арыс Конырат	9520	4660	4850
от шуллук	5860	2930	3300	4953
племя
ашамайлы	870	437	500	347
балгалы	560	270	500	431
кандекли	730	365	300	787	450
карамойын	560	280	350	511
кият	870	443	450	32	327
колдаулы	1140	570	600	1633
костамгалы	590	295	300	645	1290
муйтен	540	270	300	547	503
от жаунгыр	3660	1730	1850		535
род
баймаклы	800	400	400	570	46
казаяклы	700	350	300
теристамгалы	880	300	350	174
тиекли	290	145	150	31
уйгуры	480	240	300	119
ыргаклы	510	295	300	426	332
Всего каракалпаков	19780	10182	10400

Ádebiyatlar

Siltemeler

Derekózler

↑ Административное устройство Каракалпакии во второй половине XIX — начале XX вв

[1] Административное устройство Каракалпакии во второй половине XIX — начале XX вв

[1]