Qaraqalpaq tandırları

Qaraqalpaq tandırları Xalqımız nandı tamaqtıń hasılı dep ǵana qarap qoymay, nannan qásiyetli, áziyz nárse joq dep biledi, yaǵnıy, adamnıń nanǵa qatnası – onıń adamgershilik sıpatınıń, izgiliginiń kórsetkishi dep esaplanadı. Sonlıqtan, eń qásterli iymanlılıq, inabatlılıq salt-dástúrleriniń, ırımlarınıń bir talayı usı nanǵa baylanıslı bolǵanlıqtan nan jabılatuǵın tandırdı"" «qásiyetli, kiyeli»"" – dep qarap, qız-kelinsheklerimiz — «Qásiyetli Biybipatima pirimniń múlki», – dep qásterleydi.

Tandır — hárbir qaraqalpaqtıń shańaraǵında ushırasadı desekte boladı. Tiykarınan alǵanda, burınǵı analarımız awıl boyınsha bir tandırǵa nan jabatuǵın bolǵan, bul «awızbirshilikti, bereketti keltiredi», – degen ırımnan kelip shıqqan. Házirgi waqıtta xalıqtıń jasaw jaǵdaylarınan kelip shıǵıp, kópshilik orınlarda úy basına bir tandırdan bolıp ketti. Tandırǵa baylanıslı jáne bir ırımlardıń biri: bala emizetuǵın kelinshekler kókiregi ayazlap awırsa azamda erte turıp: «Ya pirim Biybipatima anam, óziń shıpasın bergeyseń!» – dep tilek tilep, tandırdı 3 márte aylanıp, qushaqlaydı, bul tandırdı qádirlep, qásterlewdiń bir túri. «Tandırdıń awzın jawıp qoy, hár túrli báleler úyir boladı» – dep awzı ashıq turǵan tandırdıń ishine qar, jawın suwı kirip, jaramsız bolıp qalmasın,– degen puxtalıq, kútimlilik niyetlerinen kelip shıqqan.