Konstantin I (Greciya patshası)

Konstantin I (grekshe Κωνσταντίνος Αʹ; 1868-jıl 2-avgust, Afina — 1923-jıl 11-yanvar, Palermo, Italiya) — 1913-1917 hám 1920-1922-jıllarda ellinlar patshası, grek taxtıdaģı Glyuksburglar dinastiyasınan ekinshi patsha, Greciyada tuwılǵan birinshi Glyuksburg.

Konstantin I
grekshe Κωνσταντίνος Αʹ
Konstantin I 1914-jılda
Greciya patshası
Wákillik dáwiri 1913-jıl 8-mart — 1917-jıl 11-iyun
Aldınǵı isker	Georg I
Keyingi isker	Aleksandr I
Greciya patshası
Wákillik dáwiri 1920-jıl 19-dekabr — 1922-jıl 27-sentyabr
Aldınǵı isker	Aleksandr I
Keyingi isker	Georg II
Jeke maǵlıwmatları
Tuwılǵan sáne	1868-jıl 2-avgust
Tuwılǵan jeri	Afina, Greciya
Qaytıs bolǵan sáne	1923-jıl 11-yanvar
Qaytıs bolǵan jeri	Palermo, Italiya
Dinastiyası	Glyuksburglar
Ómirlik joldası	Sofiya Prussiyalı
Balaları	Georg, Aleksandr, Pavel, Elena, Irena, Katerina
Anası	Olga Konstantinovna
Ákesi	Georg I
Tálim ornı	Geydelberg universitetı
Dini	ortodokslıq

Biografiyası

Konstantin grek patshası Georg I hám Olga Konstantinovnanıń úlken balası, orıs imperatori Nikolay I dıń aqlıǵı edi. Ákesi boyınsha ol orıs imperatorı Nikolay II hám Britaniya patshası Georg V nıń jiyenı edi. Konstantin - Greciyada tuwılǵan Glyuksburglar dinastiyasınan birinshi patsha. Ol Germaniyada oqıǵan hám Prussiya armiyasında xızmet etken.

Konstantin 1897-jılda Greciya tárepinen jeńiliwge dus kelgen Turkiya menen birinshi urısda, keyininen eki utqan urısında grek áskerlerine komandirlik etdi: túrklerge qarsı Birinshi Balkan urısı (1912-1913) hám bolgarlarǵa qarsı Ekinshi Balkan urısı (1913). Ol 1913-jıl 18-martda Salonikidaǵi kóshede anarxist tárepinen óltirilgen atasınıń ornın iyeledi.

1913-jıl 3-aprelden baslap patsha Konstantin Rossiya armiyasınıń Neva 1-polkınıń baslıǵı boldı.

Konstantin Germaniyaǵa muńlas bolıp, Greciyanıń Birinshi jáhán urısında (1914-1918) Antanta tárepinde qatnasıwına qarsı shıqtı. Bas ministr Elefterios Venizelos menen bolǵan qarawlardıń bul parıqlanıwı hám keyinirek onıń lawazımınan bosatılıwı Milliy bóliniwge ap keldı.

1889-jılda Afinada Konstantin Germaniya kayzerı Vilgelm II nıń qarındası Sofiyaǵa úylendi. Ekewi de Rossiya imperatori Pavel I nıń aqlıqları.

Balası qaytıs bolǵannan keyin, referendum juwmaqları boyınsha 1920-jıl 6-dekabrde taǵı taxtǵa qayttı. Ekinshi grek-turk urısında grek áskerlerine komandirlik etken, biraq grekler Mustafo Kemal áskerleri tárepinen jeńiliwge dus kelgen hám Kishi Aziyadan quwıp shıǵarılǵan. Urısda jeńiliw jańa krizistı keltirip shıǵardı, sol sebepli Konstantin I taǵı 1922-jıldıń gúzınde taxttan ketiwge májbúr boldı, bul sapar úlken balası Georg II paydasına.

Konstantin Italiyaǵa ketti. Ol jerde júdá qısqa waqıt jasap, 1923-jıl 11-yanvarda Palermoda opat etdi.