Jıltırbas

Jıltırbas — Aral teńiziniń qubla qırǵaǵındaǵı batpaqlanǵan kól. Qaraqalpaqstan Respublikası aymaǵında jaylasqan. 1960 -jıllar basına shekem Aral teńiziniń qoltıǵı bolǵan. 60— 70-jıllarda teńizdiń qurıp barıwı sebepli qurǵaqlıqqa aylandı. Lekin Ámiwdáryanıń oń tarmaǵı hám eki taslama arqalı salma suwınıń kelip turıwı nátiyjesinde qurıǵan qoltıq ornında kól payda boldı (2000). Dárya hám taslamalardan kólge quyılıp atırǵan suw kólemi jıllar dawamında keskin parıq etkeni ushın kól júzesi turaqlı emes. Suwdıń minerallasıw dárejesi hár litrde 10—15 g. Ortasha shuqırlıǵı. 1-3 m, uzınlıǵı 45 km, eni qublada 10 km, arqada 6 km (1997). Tolıq biyikligi 53-42 m, qubladan arqaǵa sozılǵan. Suwda qoǵa, qamıs hám suw ósimlikleri bar, qırǵaqlarıda qamıslıq. Toǵaylıqta qaban, suwlı orınlarda birqazan, shaǵala, úyrek jasaydı. Jıltırbastan balıqshılıqta (ılaqa balıq, zaǵara balıq, jılanbas hám b.) hám ańshılıqta paydalanıladı.