Baslawısh mektep
Baslawısh mektep (Irlandiya, Ullı Britaniya, Avstraliya[1], Trinidad hám Tobago, Yamayka hám Qubla Afrikada), kishi mektep (Avstraliyada[2][3]), tórt jastan ón bir jasqa shekem bolǵan balalardı baslawısh tálim mektebine qabıl qılınadı.
Baslawısh tálim tiykarǵı tálimniń birinshi basqıshı esaplanadı.
Kogortalardı salıstırıw redaktorlaw
Inglis tilinde sóylesiwshi balalardıń jasın xarakteristikalaw ushın úsh keń tarqalǵan sistema bar. Birinshisi, „ekvivalent jas“, ekinshisi „inglis modeli“ne tiykarlaytuǵın. Kanada da Amerika modeline ámel etedi, eger onıń jıl gruppaları atları klasstan keyin nomer qoyıladı : Mısalı, Qospa Shtatlardaǵı „Birinshi klass“ emes, Kanada da „1-klass“. Bul termin izertlew ádebiyatında keń tarqalǵan [4].
Kanada da tálim federal juwapkershilik emes, bálkim wálayat juwapkerligi bar. Mısal ushın, Ontario provinsiyasında oqıwshılardıń jumısshı kúshine yamasa orta bilim beriwden keyingi tálimge kiriwine járdem beriw ushın mólsherlengen „13-klass“ ta bar edi, biraq ol 2003-jılda toqtatılǵan.
Dúnyanıń kópshilik bólimlerinde baslawısh tálim májburiy tálimniń birinshi basqıshı bolıp, ádette tólewsiz ámelge asırıladı, lekin pullı ǵárezsiz mekteplerde de oqıwları múmkin. „Klass mektep“ termini AQShta qollanıladı [5][6].
Baslawısh mektep ataması fransuzsha (école primaire)sózinen alınǵan bolıp, ol birinshi márte 1802-jılda inglisshe teksti isletilingen[7]. Ullı Britaniyada 1944-jılǵa shekem„Baslawısh mektepler“de oqıtılıp kelingen.
Baslawısh mektepler redaktorlaw
- Basqarıw mektepleri dep te atalatuǵın baslawısh mektepler birinshi ret Angliya hám Uelsde 1870-jılda Forster nızamı tárepinen islengen[8]. Bul mekteplerdiń kópshiligi 1944-jıldaǵı Bilimlendiriw haqqındaǵı nızamda tariyxıy shártlesiwden keyin 1940 -jıllardıń aqırında baslawısh mekteplerge aynalǵan. Baslawısh mektep (AQSh): birinshi ret 1647-jılda Massachusets qoltıǵı koloniyasında kóterilgen. Búgingi kúnde shama menen 92 858 baslawısh mektep (68 173 mámleketlik, 24 685 menshikli) bar. Qospa Shtatlarda baslawısh mektepler ádette 5 jastan 11 jasqa deyingi oqıwshılar qabıl etilgen[9]. 1965-jıldaǵı Baslawısh hám orta bilim beriw haqqndaǵı nızam baslawısh hám orta bilim beriwdi finanslıq támiyinlew ushın mólsherlengen[10].
- Yaponiyada baslawısh mektepler dáslepki márte 1875-jılda islengen[11]. Yaponiyada baslawısh mektep oqıwshılarınıń jası 6 jastan 12 jasqa shekem boladı, sonnan keyin oqıwshılar orta mektepte oqıydı.
Derekler redaktorlaw
- ↑ Technology. „Education system overview“ (en). www.studyinaustralia.gov.au. 30-sentyabr 2020-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 21-fevral 2021-jıl.
- ↑ Barker. „Learning for today. Thinking for tomorrow.“. Barker. Qaraldı: 21-fevral 2021-jıl.
- ↑ „Early Years: Prep to Year 3“ (en-US). Ormiston College. Qaraldı: 21-fevral 2021-jıl.
- ↑ Ward. „British and American Systems (Grades)“ (en). trans4mind.com. 31-mart 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 30-mart 2017-jıl.
- ↑ „Definition of ELEMENTARY SCHOOL“. www.merriam-webster.com.
- ↑ „American Heritage Dictionary Entry“. Ahdictionary.com. Qaraldı: 12-fevral 2022-jıl.
- ↑ „Online Etymology Dictionary“. 2-iyul 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 9-noyabr 2007-jıl.
- ↑ Gerald L. Gutek. A History of the Western Educational Experience: Second Edition. Waveland Press, 14 December 1994 — 203 bet. ISBN 978-1-4786-3010-4. 16-aprel 2019-jıl sánesinde qaraldı.
- ↑ Snyder. Digest of Education Statistics 2001. National Center for Education Statistics, 2001 — 7, fig. 1 bet. 19-avgust 2017-jıl sánesinde qaraldı.
- ↑ „Secretary Riley Reignites the Math Wars“. hoover.org. 29-mart 2018-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 28-mart 2018-jıl.
- ↑ „The Establishment of Elementary Schools and Attendance“. Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology, Japan. 20-dekabr 2017-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 12-avgust 2017-jıl.