Esenǵali Raushanov

(Yesenǵali Raushanov degennen baǵdarlanǵan)

Eseng'ali Abdijaparovich Raushanov (Qazaqsha: Eseng'ali Әbdіjappar ulı Raushanov;1957-jıl 5-oktyabr, Qaraqalpaq Avtonom Sovet Sociallıq Respublikası, Ózbekstan SSR, SSSR - 2021-jıl 16 -aprel, Almaata, Kazaqstan ) - sovet hám qazaq shayırı, jazıwshısı, redaktor. Ádebiyat hám kórkem óner tarawındaǵı Qazaqstan Respublikası Mámleketlıq sıylıǵı laureati (2006 ). Kóplegen qosıq kitaplar hám basqalar avtorı.

Ómirbayanı

redaktorlaw

1957-jıl 5-oktyabrde Qaraqalpaqstannıń Xoʻjeli qalasında tuwılǵan.

1976-jılda Qazaqstan mamleketlik universitetinıń jurnalistika fakultetine oqıwga kirip oqıwdı 1980-jilda tamamlagan. Sol jılı Bastaw (Baslaw) atlı birinshi qosıqlar toplamı baspadan shıqtı.

,,Jalın“ kórkem ádebiy almanaxında islegen, „Aray“ („Tań“) jurnalınıń bas redaktorı, „Jazushi“ baspasın basqargan, Qazaqstan Jazıwshılar awqamı basqarıw xatkeri bolıp islegen..

2021-jıl 16-aprelde qaytıs bolǵan[1][2].

Dóretpeleri

redaktorlaw

1984-jılda baspa etilgen „Kelin tóbe“ kitabı qazaq poeziyasında jańa jóneliste dóretiwshilik baslaǵan shayır jetisip shıǵıwın belgilep bergen. Avtordıń „Sholpan juldız tutansha“, „G'aysha bibi“ „Muhammed (s.ǵ.s) payǵambardıń hádisleri“ (Muhammed payǵambar hádisleri 1995), „Qara bo'yr qasqaldaq“ (Qara tós, 1995), „Bozanǵa pitken boz juwsan“ (Aq shuwaqlı sahra, 2006 ) atlı keyingi qosıq jıynaqları kitapxanlar hám kórkem ádebiyatqa baylanıslı jámiyetshilik tárepinen maqullanıp, joqarı bahalanǵan

Shıǵıs klassikası motivleri, xalıq awızsha dóretiwshiligi, shól úrp-ádetleri, jırawlardiń bard qosıqları zamanagóy qazaq qosıq mádeniyatı menen uyqaslasıp, shayırdıń ayrıqsha qoljazbasi hám usılın qáliplestirgen. Bul ózgeshelik túrli tema hám mazmundagi kóplegen lirik qosıqlarda, „Sag'dishe suyu“ („Sag'disheni sevmoq“), „Abylaydin assida aytılmaǵan sóz“ hám xalıq ańız -ertekleri tiykarındaǵı „G'aysha bibi“ (Oysha-bibi mazarı ), „Nuh payǵambardıń kemesi“ (Nuh kemesi) sıyaqlı dóretpelerinde ayqın kórinetuǵın boladı.

Bir qatar shıǵarmaları orıs litva ukrain bolgar chex ózbek qırǵız tillerine awdarma qılınǵan.

Avtor ózbek dramaturgi Hamza Hakimzada Niyaziydıń awdarmaların bólek kitap qilip baspa ettirgen. Onıń qazaq tiline awdarmasında orta ásirlerge tiyisli „Temip jartıllari“ (Temirlen institutları ) tariyxıy esteligi baspa etilgen. „Nurdan jaralgan“ romanı hám „Quslar - biziǵ dosımız“ nasriy kompleksi avtorı.

Sıylıqları

redaktorlaw
  • 1980-jıl- ádebiyat, kórkem óner hám jurnalistika tarawındaǵı Qazaqstan Lenin komsomol sıylıǵı; 1991-jıl - „Alash“ xalıq aralıq kórkem ádebiyatqa baylanıslı sıylıǵı (Kazaqstan Jazıwshılar awqamı ); 2001-yil - „Kazaqstan Respublikası ǵárezsizligine 10 jıl“ medalı; 2005-jıl- „Húrmet ordeni“[3]; 2005-jıl - „Kazaqstan Respublikasında xizmet kórsetken baspa hám baspa jumısshısı“ eń húrmetli ataǵı (qazaqsha; Qazaqstan Respublikasıniń Baspa jәne poligrafiya isiniń yeńbek sіńіrgen kayratkeri) - ǵárezsizlik jıllarında baspa hám baspa iskerligin rawajlandırıwǵa qosqan úlken úlesi ushın 2006 -jıl - „Persteler men kustar“ qosıqiy kompleksi ushın ádebiyat, kórkem óner hám arxitektura salasındaǵı Kazaqstan Respublikası Mámleket sıylıǵı[4] 2016 -jıl - „Kazaqstan Respublikası ǵárezsizligine 25 jıl“ medalı; 2017-jıl - „Parasat ordeni“[5] 2018-jıl - mádeniyat hám kórkem óner salasındaǵı MDH Mámleketliklerara „Óz ara doslıq juldızlari“ sıylıǵı[6].

Derekler:

redaktorlaw
  1. „Ушел из жизни известный казахстанский поэт Есенгали Раушанов“. 16-aprel 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 16-aprel 2021-jıl.
  2. „На 64-м году жизни скончался известный казахстанский поэт и писатель Есенгали Раушанов“. 16-aprel 2021-jılda túp nusqadan arxivlendi. Qaraldı: 16-aprel 2021-jıl.
  3. https://www.inform.kz/ru/ushel-iz-zhizni-izvestnyy-kazahstanskiy-poet-esengali-raushanov_a3777080
  4. https://nomad.su/?a=3-200512260129
  5. http://prazdnikinfo.ru/5/15/i21_6467.htm
  6. https://nomad.su/?a=3-200612270630