Urbanizaciya

Urbanizaciya (latınsha urb — «qala») — bul qalalar hám qala xalqınıń ósiw, qala turmıs táriziniń keń tarqalıw procesi bolıp tábıladı. Qalalar eń áyyemgi dáwirlerde júzege kelip, awıllar menen birgelikte xalıq jasaw orınlarınıń eki tiykarǵı túrinen birin quraydı. Qalalar tariyxıy jaqtan sociallıq miynet bólistiriliwi nátiyjesinde payda bolǵan hám rawajlanǵan. Áyyemgi dáwirlerde qalalar ónermentshilik, sawda-satlıq administrativlik basqarıw, qorǵanıw isleri, diniy ibadatxana hám zıyaratxanalar tiykarında júzege kelgen. Tariyxtan belgili, birneshe mıń jıllar aldın Jer júzinde Fiva, Bobil (Vavilon), Ur, Afina, Rim, Aleksandriya, Karfagen, Maxenjo-Daro, Samarqand (Marokand) sıyaqlı iri qalalar bolǵan. Biraq haqıyqıy qalalasıw procesi tez pátler menen tek ǵana XIX ásirde, dáslep Evropada, keyin ala bolsa Arqa Amerikada baslandı. Bul jaǵday Batıs mámleketlerinde sol waqıtta júz bergen sanaat revolyuciyasınıń nátiyjesi boldı. Dúnyanıń rawajlanǵan

ellerinde bolsa urbanizaciya procesleri XX ásirdiń ortalarında socialekonomikalıq hám siyasiy tarawlardaǵı unamlı ózgerisler sebepli baslandı hám házirgi kúnge shekem joqarı pátler menen dawam etpekte.