Totı Yusupova (uzaq jas kórgen hayal)
Totı Ta`jibaevna Yusupova Qaraqalpaqsha: Tutı (Tájibay qızı) Yusupova (pasportda)
| Qostarı | Belgisiz (1940-jda opat etgen |
|---|---|
| Perzentleri |
|
| Sıylıqları | Shuxrat medali |
RusshaTuti Ta`jibaevna Yusupova; 1880-jıl 1-iyul (dawa etilgen) - 2015-jıl 28-mart ) uzaq jas kórgen O`zbekstanli hayal. 134 jas, 270 kun jasında ol dúnyadaǵı eń jasli adam jáne onıń dawa etilgen jası házirde tán alıw etilgen dawager Jeanne louise Calment jasınan 12 jasqa asqan. Ol sol awılda tuwılıp opat etken, lekin tórt mámlekette: Xiva xonligi, Xorezm Xalıq Sovet Respublikası, Sovet Birlespesi hám ǵárezsiz Ózbekstanda jasaǵan.
Dáslepki jillari
redaktorlawAkesinin` atı Tajibay, anasinin` atı esha Uljan edi. Oniń úkesi de bolǵan.Yusupova 9 jasinan baslap shańaraqqa tiyisli fermade isley baslaydı. 1898-jılda turmısqa shıǵadı. 1940 -jılda oniń kúyewi opat etedi. Ol eki perzenti menen tul qaladi.
Birinshi jáhán urısı waqtında meniń eki perzentim bar edi“, dedi ol.
Men sol dáwirlerdiń qiyinshiliqlarin basdan keshirdim. Bunda kollektivlestiriw dáwirin de jaqsı esleymen. Ne deyman, xalqımız júdá kóp azap shekdi… Biraq men hesh qashan qorqpaganman. Men atız aydaw, salma jatqızıw, paxta teriw yamasa tógin satıw menen gúmira boldım. Mudam isledim, mudam háreketde edim. Sol sebepli de shıpakerge shaqırıq qılıwdıń zárúrligi bolmaǵan bolıp tabıladı.
Onıń perzentleri Snejana (1984-jılda opat etken) hám Jamol (1956 -jılda opat etken). Ekewi de odan aldın opat etken.
Keyingi jillari
redaktorlawOl aqlıqları menen jasap, televizor tamasha qılıwdı jaqtirar edi. Onıń atap ótiwishe, uzaq jas kóriwdiń siri hadal, miynetsuyer hám járdemshi boliw. 2008-jılda Ózbekstanda 100 jastan asqanı ushın „Shuhrat“ medalı menen siyliqlang`an. Reuters onıń jasın 2009 -jılda húkimran Ózbekstan Liberal-demokratiyalıq partiyasınıń jergilikli baslıǵı Sapar Hakimov Turtkul, Qaraqalpaqstan, mámleket ǵárezsizligi ushın jobalar sheńberinde júz jıllıqlardı úyreniw sıyaqlında anıqlaganini xabar etdi. Eger onıń jası tuwrı bolsa, ol 1997-jılda 122 jasda opat etken eń ǵarrı fransuz hayal Jan Kalmandan on jas úlken bo'lar edi. 2010 -jılda ol haqqında „Úsh ásir guwası“ (russha Svidetel'nitsa trex vekov) hújjetli filmi súwretke alındı.
Totı -Momo“ atı menen ataqlı Turtkul qalasında tereń húrmetke iye bolǵan.- Saparlar, toy hám basqa ilajlar Ramazan yaki Qurban hayttan aldıńǵı kúninde bárháma onıń aldına kelip, dua so'raymiz,- deydi awıl baslıǵı Ikrom Bekniyozov. „Bıyılǵı jılılar dawamında rawajlanǵan dástúr. Awılıńızde dúnyadaǵı eń jasli adam aniqlaǵanınan kóre kem ushraytuǵınlaw zat bolıwı múmkin emes[1]“. Taǵı bir awıllasımız Gulbahor Umarovning aytiwina qaraǵanda, " Bul úy qonaqlarǵa tolıq. Adamlar tek Momoni kóriwdi, ol menen gáplesidi, uzaq jas kóriw sırların úyreniwdi qáleydi. Zıyaratqa Jáhán den sawlıqtı saqlaw shólkemi wákilleri keldiler. Onıń turmısı dawamında 100 den artıq áwladları bar edi. „Men aqlıqlar, quwlıqlar hám shawlıqlarımdı joǵatdim“, dedi ol 2015-jıldıń mart ayında óliminen aldın. " Men jaysha aytaman : „Olar saw bolsın! “ Geyde olardıń ısımların shálkestirib jiberemen, tiykarǵısı, olar saw bolsa jetkilikli[1]".
Opati==
redaktorlawYusupova 2015-jıl 28-martda, sol waqıttaǵı tastıyıqlanǵan eń ǵarrı adam [[Misao Okavadan tórt kún aldın opat etdi[1]. Kómiw dástúrinen keyin onıń tuwılganlik tuwrısındaǵı gúwalıǵı hám pasportın ózi jasap opat etken Qaraqalpaqstan Respublikası ministrler Keńesi Baslıǵı Baxa bolıp tabıladı Jańaboyev qatań dálil dep járiyaladı.
Derekler
redaktorlawhttp://www.gazeta.uz/2015/03/10/tuti-momo
http://centralasiaonline.com/en_GB/articles/caii/features/2009/02/06/feature-05