Tábiyiy birlikler sisteması
Tábiyiy birlikler sisteması — tiykarǵı birlikler etip fundamental fizikalıq turaqlılar (mas., gravitatsion turaqlı S, jaqtılıqtıń vakumdaǵı tezligi Bolsman turaqlısı k hám Plank turaqlısı h, Avogadro sanı NA, elektron zaryadı ye, elektronnıń tınıshlıqtaǵı massası te hám basqalar ) qabıl etilgen birlikler sisteması. Tábiyiy birlikler sistemasın birinshi bolıp M. Plank usınıs etken (1906 ). Tábiyiy birlikler sistemasındaǵı tiykarǵı birliklerdiń ólshemi tábiyat hádiyselerine tıykarlanıp anıqlanadı bul ózgesheligi menen ol basqa birlikler sistemasınan pútkilley parıq etedi. Tábiyiy birlikler sisteması uzınlıq, massa hám waqıt birlikleri oǵada kishi mániske (mas, Plank sistemasında 4, 031035 m ga; 5, 42108 kg ga; 1, 3410" 43 s ga moye) hám, kerisinshe, temperatura júdá joqarı mániske iye (3, 631032 S). Sol sebepli Tábiyiy birlikler sisteması ámelde qóllaw qolaysız bolıp tabıladı. Biraq Tábiyiy birlikler sistemasın qollaw kóbinese teoriyalıq fizika teńlemelerin ápiwayılastırıp jazıwǵa múmkinshilik beredi.
Derekler
redaktorlawÓzME,Birinshi tom, Tashkent, 2000-jıl
Bul maqalada Ózbekstan milliy enciklopediyası (2000-2005) maǵlıwmatlarınan paydalanılǵan. |