Sokrat

Həyatı

Antik yunan filosofu Sokrat e.ə. 469-cu ildə Afinada dünyaya göz açıb. Atası Safroniks daşyonan, anası Fenareta mamaça imiş. Sokrat həlim, amma öz düşüncələrini qətiyyətlə müdafiə edən birisi olub. Gəncliyində orduda xidmət etmişdir. Olimpiya oyunlarında yumruq döyüşlərində iştirak etmişdi. Ksantippa adında qadınla evlənmiş, ondan bir neçə oğlu olmuşdur. Sokratı müdrik insan kimi şöhrət qazanməşdır. O [[mübahisə]] ustası idi, ona çəkişmələrdə heç kəs qalib gəlməmişdir. Onun özünəməxsus mübahisə üslubu olmuşdur. O həm də doğruluğun həqiqətin tərəfdarı idi, sözü üzə deyən olmuşdu. Buna görə onu bəzi adamlar sevməmiş, onunla düşmənçilik etmişdirlər. O zaman [[Sofistlər məktəbi|sofistlərin]] təlimləri yunan polislərində (qədim Yunanıstanda şəhər dövlətləri) şiddətli tənqidlərinə məruz qalmışdır. Onların iddialarını rədd edən başqa filosoflar hamı üçün bir olan obyektiv biliyə nail olmanın yollarını axtarmış, sofistlərin subyektivliyindən aralanmağın metodlarını araşdırmışdılar. Onlardan biri də Sokrat olmuşdur.

Öncə o sofirstlərin təlimi ilə maraqlanmış, ancaq sonra onlardan aralanaraq bu cərəyanı tənqid etmişdir. Daha sonra Sokrat öz fəlsəfi fikirlərini açıqlamış və beləliklə o, ətrafına çoxlu öyrənci yığa bilmişdir. ''Peloponnesus savaşından'' (404-cü illərdə baş vermiş Afinanın Sparta dövləti ilə savaşıdır) sonra afinalılar spartalılara məğlub olmalarının səbəblərini araşdırarkən daxili düşmənlər axtarışında olmuşdurlar. O zaman Sokrata qarşı olanlar onu dövlətin dayaqlarının dağıdılmasında və təhlükəli təbliğatın aparmasında ittiham edib mühakimə etmişdilər. Onu həm də gənclərin əxlaqının pozulmasında, qədim tanrıları inkar edərək yeni tanrılar kultunun yaradılmasında suçlamışdılar. Məhkəmənin qərarı ilə Sokrat zəhər içərək intihar etmişdir.