Sıdıq Toqpan ulı

Sıdıq shayırdıń ákesi Toqpan eskishe sawatlı, medireseni pitkergen adam bolıp, awılda bala oqıtqan. Toqpannıń tórt balası bolıp, bir balası xalıq shayırı Sıdıqtıń ákesi Nurımbet bolǵan. Sıdıq shayır 4-5 jasında ákesi ólip kóp waqıt dawamında usı aǵasınıń qolında boladı. Shayırdıń tuwılǵan jeri házirgi Xojeli aymaǵındaǵı Saray kól degen jer bolǵan. Keyin turmısqa qolaylı jer izlep, Ámiwdáryanıń arqa jaǵasına kóshken. Bul házirgi Kegeyli aymaǵı bolǵan. Shayır dáryánıń eki tárepinde de, xan soramında da, patsha soramında da xalıqtıń awır turmısta ekenligin kórgen, ózi de kemtarlıqta kún ótkerip, sol teńizlik hám ádalatsızlıq turmısqa qarsı qosıqlar jazǵan. Shıǵarmalardıń mazmunına qaraǵanda, Sıdıq shayır óz dáwirindegi siyasiy waqıyalardı durıs túsingen, jámiyetlik teńsizlikti ayqın kórgen, geyparalardıń ashkózligin, jermenligin, paraxorlıǵın ayawsiz túrde áshkaralaǵan. Bul jaǵınan onıń Zaman degen qosıǵı úlken áhmiyetke iye. Shayır óz qosıǵına birinshi jobaǵa qoyǵan miynetkesh xalıq turmısınıń jànede awırlasqanın, xalıqtı talaytuǵın hámeldarlardıń bas qosıp, xalıqtı talap atırǵanlıǵın, aqsaqalda, hákim de, bolıs ta, bajban da, xalıqtı talawshılar ekenligin áshkaralaydı. Shayır óz dáwirindegi ayırım adamlardıń unamsiz qılwarların hám minez-qulıqların yumorlıq usılda dtala ashıp beredi. Ábiy saǵal degen qosıǵında barlıq talaptı qoyıp sonshama dúnya malı menen júweriniń basın urlawshı Ábiy saǵaldıń jaramsiz háreketin sınǵa aladı.