Oyanıw dáwiri

Oyanıw dáwiri (Renesans)- Oraylıq Aziya,Iran,Qıtay (9-12 hám 15 ásirler) hám Batıs Evropada júz bergen ayrıqsha madeniy hám mánawiy rawajlanıw dáwiri.

"Renesans'' ataması dáslep İtaliyadaģı mádeniy-mánawiy rawajlanıw(14-16 ásirler) ge baylanıslı qollanılģan, oģan orta ásirler turaqlılıģınan jańa dáwirge ótiw basqıshı dep baha berilgen.

Renesanstıń tiykarģı belgileri: qıyalımızda hám ilimde dogmatizm, jawızlıq hám basqınshılıqtı jeńip ótip, insandı qádirlew (Gumanizm) onıń qábiliyeti, aqlıy imkaniyatların júzege shıģarıw; antik dáwır (grek/rim) mádeniyatına qaytıp, onı tiklew,bayıtıw; shirkew sxolastikasınan qutılıp, ádebiyat hám kórkem óner, muzika, insan erki, erkin pikirlew ushın gúresiw.