Mekke

Mekke (arabsha مكّة المكرمة Makkah Al-Mukarramah) — Musulmanlardıń muqaddes qalası. Saudiya Arabıstanınıń batısında, Qızıl teńiz qırǵaǵınan 70 km uzaqlıqda tawlar arasında jaylasqan bul qalanı arablar Umm ul-Qurro, Umm ul-Madoin, yaki qalalar anası dep júritiledi. Quranda „Bakka“ atı menen atalǵan. Ol Hijazdıń administrativ hám sawda orayı, musulmanlar haj qılatuǵın — musulmanshılıqdıń besinshi shárti orınlanatuǵın jer. Quranı kárim 114 súresiniń 86 tısı Mekkeda nazil bolǵan. Mekkeda Kaba menen bosh masjid — Haram masjidi bar. Mekke — islam dininiń Muxammed payǵambarı (sav)dıń watanları, arablardıń áyyemgi ziyaratgáhi. Musulman ráwayatlarına kóre, Mekkeda adamata hám Mamahawa hámde Shis, Ibrahim, Ismail hám Hojar jasaǵan. Mekke qalasına qashan tiykar salınǵanı belgili emes.

Mekkenıń tariyxı

Tolıq atı Mekke al-Mukarrama bolǵan qala Saudiya arabıstanı patshallıǵınıń batısında Madina hám Taif qalaları arasında jaylasqan. Arab tilinde oray maǵanasın bildiriwshi qala Ummul Qura, Beyt ul-ámin, Bakka dep atalǵan.

Mekke eń birinshi suwsız shól bolǵan soǵınan Ibrahim payǵambardıń ómir joldası Hájar xanım ulı Ismayıl payǵambar menen ol jerge kelip hám Allahǵa duwa etip oǵan suw beriliwin soraptı. Allah Taala da duwasın qabul etip hám búgin Zam-zam atlanǵan bulaq qalada payda bolǵan. Mekke sonınan basqa arab qalifalıqlarına da qosıla basladı. Mekke orta ásirlerde mámleket qalifalarına boysınıwshı bolsa da sońınan Allah Taala tárepinnen elshi bolǵan Muxammed áleyhissalam keledi hám Islam dininiń sónip qalıwınan sonınan jaralǵan tuńǵısh Musılman Xilafatinıń paytaxtı bolǵan. Mekkenı belgili etken orada jaylasqan Kaba esaplanadı. Quranı Karimde Allah Taalanın úyi atalıwshı Kaba Ibrahim payǵambar tárepinnen eń birinshi tigilgeni aytıladı. Bul kún pútin dúnyada namaz oqıǵan hám duwa tutqan musılmanlar ózlerin naǵız Qublaǵa yaki Mekke qalasında jaylasqan Kaba úyine (Bakka) qarap oqıydılar.

Mekke qalasında 1,700,000 adam jasaydı. Háj ziyaratı waqtında qalanıń xalqı keskin artadı. Saudiya Arabıstanı patshası Mekka hám Mádina qalalarınıń hákimi esaplanadı.

Galleriya

Fayl:Makkah (Mecca) (2).jpg