Jańıltpashlar

Jańıltpashlar - awızeki ádebiyattıń erteden kiyatırǵan belgili bir túri. Onı xalqımız atadan-balaǵa miyras etip qaldırıp, usı waqıtqa deyin qızıǵıp aytıp kiyatır. Jańıltpashlardıń burınnan aytılıp júrgen úlgileri menen bizge házirgi kúnniń talabına ılayıq jańa túrleri de payda bolıp, baspasózde járiyalanbaqta. Jańıltpash balalardıń durıs hám shaqqan sóylew uqıplılıǵın rawajlandırıwda kútá áhmiyetli. Onı durıs aytıw ushın aytıwshınıń ózi tez hám jańılmay aytıwı kerek. Al, jańıltpashtı úyreniwshi onı durıs aytıwda sózlerdi qaytalap aytıp, ol sózlerdiń mánisin túsinip alıwdı talap etedi. Usı jaǵdayda ǵana ol jańıltpashtı durıs hám tez aljaspay ayta aladı. Jańıltpash — qaytalanıp tez aytılatuǵın, aljastırmay oylanıp aytıwdı talap etetuǵın xalıqtıń kórkem sóz óneri. Jumbaqlar oylanıp sheshiwdi talap etse, naqıl-maqallar az sóz benen kóp mánis berse, jańıltpashlar tildi shınıqtırıwǵa hám jańılmay tez sóylewge úyretedi.

Jańıltpash úlgileri

Sheshe, keshe neshe kese sındı,

Keshe, sheshe, neshe kese sındı.

Ketpenniń basın bassa,

Tiyedi sabı basqa.

Al, eger sabın bassa,

Tiye me bası basqa.

Qırda qırq qırǵawıl,

Qırq qırǵawıl ishinde,

Qırq jıl qısır qalǵan,

Qızıl qıl quyrıqlı qırǵawıl.

Apam meniń kóylegime,

Jańa jaǵa saldı.

Jańa jaǵanı,

Jańa saldı.