Globus

Globus – Jer sharınıń modeli. Ádette úlken ólshemli nárselerdi úyreniw ushın onıń modelinen paydalanıladı. Jer sharın úyreniw ushın onıń modelinen paydalanıladı.Jer sharınıń kishireytirilgen kórinisi, yaǵnıy modeli globus dep ataladı.Globus sózi shar degen mánisti bildiredi.Globustıń úlkenligi Jer sharınan bir neshe million ese kishi boladı. Mektep globusınıń úlkenligi futbol tobınday boladı.Globus orayınan ótkizilgen kósher aylanıw kósheri dep ataladı. Aylanıw kósheri shıǵıp turǵan jerler Jer sharınıń arqa hám qubla polyuslarına tuwra keledi. Globustıń qaq ortasınan ótkizilgen aylana sızıq ekvatordı bildiredi.Globusta Jer júzindegi tawlar, tegislikler, suw saqlaǵıshlar hár túrli reńlerde súwretlenedi. Globustıń járdeminde Jer júziniń dúzilisi hám tábiyatın úyreniw múmkin.Dáslepki globuslardan birin ullı ulama ÁbuRayxan Beruniy (973–1048) jaratqan. Yarım shar formasındaǵı bul globustıń diametri 5 m ge teń bolǵan.