Fenakit
Fenakit (grekshe phenax — jalǵanshı) — aral silikatları klasına tiyisli mineral. Ximiyalıq quramı Be2[Si04], onda VeO 42-45%. Trigonal singoniyada kristallanadı. Kristallar, ádette, mayda prizmatik, geyde romboedrik, sonday-aq, radial nur siyaqlı ... hám sferolitler formasında. Reńsiz, sarǵısh, aqshıl qızǵılt reń, kúlreń, aq. Shiyshe sıyaqlı jıltır. Tınıq, ashıq. Qattılıǵı 7,5-8, tıǵızlıǵı 2,9—3 g/sm3. F. magmatizmnen keyingi genetikalıq tiptegi kánlerde — pegmatit, greyzen, gidrotermal tamırlar hám metasomatitlarda ushraydı. Gidrotermal metasomatik tuwındılarda flyuorit, sulfidler hám slyudalar menen, atız shpatlı metasomatitlarda geyde gentgelvin menen associaciyada boladı. F. keleshekte Be alınatuǵın derek. Iri tınıq kristalları qımbat bahalı tas retinde isletiledi.