Wikipedia:Forum/Qaǵıydalar

Qaǵıydalar

Texnikalıq sorawlar

Usınıslar

Jańalıqlar

Járdem

Bul bólim qaǵıydalar hám qollanbalardı talqılawǵa arnalǵan.

Qaraqalpaqsha Wikipediada «siltew» hám «silteme» sózleriniń qollanılıwı haqqında

Assalawma áleykum húrmetli paydalanıwshılar.
Biz bilemiz, Qaraqalpaqsha Wikipediada ilgerileri inglisshe «link» (russha «ссылка») atlıq sóziniń qaraqalpaqsha awdarması esabında «siltew» (atlıqlasqan feyil) sózi qollanılıp kelingen. Qaraqalpaq tiliniń imla sózligi (2020-j) kitabına kirgizilmese de, házirgi kúnde kópshilik jerlerde «silteme» sózi paydalanılmaqta. Mısalı, Qaraqalpaqstan Respublikası Ministrler Keńesi janındaǵı Mámleketlik tildi rawajlandırıw departamenti baslaması menen 2022-jılı baspadan shıǵarılǵan Mámleketlik tilde is júrgiziw ámeliy qollanbasınıń 16-beti 16-qatarında «Keletuǵın hújjetlerdiń sánesi hám shártli nomerine silteme» dep jazılǵan.
Demek, Qaraqalpaqsha Wikipedianı usıǵan muwapıqlastırıw ushın tómendegi qaǵıydanı qabıl etiwdi usınıs etemen:
a link (noun) => silteme
to link (verb) => siltew
Pikirlerińizdi tómendegi kóriniste jazıp qaldırıń.

# {{Qollayman}} ~~~~
# {{Qarsıman}} ~~~~
# {{Biytáreppen}} ~~~~

Húrmet penen Ajiniyaz Nurniyazov 04:25, 2023 j. maydıń 31 (UTC)

1.  Qollayman InabatAllanova ^talqılaw هىخساشة 05:13, 2023 j. maydıń 31 (UTC)
2.  Qollayman PirjanovNurlan (talqılaw) 06:57, 2023 j. iyunnıń 2 (UTC)
3.  Biytáreppen Qaraqalpaqpan 14:08, 2024 j. fevraldıń 4 (UTC)
4.  Qollayman Aysabirlijol

Shet tillerdegi menshikli atlıqlardıń qaraqalpaq tilinde ańlatılıwı haqqında

Wikipediada maqala jaratıw barısında eń kóp qollanılatuǵın temalar dúnyaǵa belgili shaxslar hám geografiyalıq orınlar haqqındaǵı menshikli atlıqlar dep aytsaq qátelespeymiz.

Qaraqalpaqsha Wikipediada originalı shet tillerde jazılǵan menshikli atlıqlardı ańlatıwda búgingi kúnge shekem belgili bir konsensusqa kelinbegenligi sebepli kópshilik jaǵdaylarda belgili bir shaxs yamasa geografiyalıq punkt haqqındaǵı maqalalarda sol obyektlerdiń original tilinde jazılǵan ataması maqalaǵa tema sıpatında qollanılıp kiyatır.

Biraq bul usıl aldaǵı waqıtlarda Qaraqalpaqsha Wikipedia paydalanıwshıları ushın qolaysızlıq tuwdırıwı múmkin. Mısalı, wikipediamızdaǵı Michelangelo beti belgili skulptorshı Mikelandjelo Buonarotti haqqında bolıp, qaraqalpaq tilinde oqıtılatuǵın mekteplik sabaqlıqlarda ol Mikelandjelo (qarańız: Jáhán tariyxı. Jańa tariyxtıń birinshi dáwiri (XVI—XIX ásirdiń 60-jılları: Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń VIII klassları ushın sabaqlıq/ U. Juraev hám basqalar. — T.:Sholpan atındaǵı BPDÚ, 2014. 35-bet) dep jazıladı hám oqıtıladı. Sebebi shet tillerdegi kópshilik menshikli atlıqlar rus tilinde qalay jazılsa, qaraqalpaq tilinde ańlatılǵanda da solay jazılıwı bizge burınnan belgili. Sonlıqtan kópshilik paydalanıwshılar onı wikipediamızdan izlegende Michelangelo dep emes, al Mikelandjelo dep izlewi hám nátiyjede tawalmawı múmkin.

Usılardı esapqa ala otırıp, jáne házirgi qaraqalpaq tili latın grafigindegi alfavitke tiykarlanǵanlıǵın bile otırıp, joqarıdaǵı sıyaqlı terminlerdi qaraqalpaqshalastırǵanda sol terminlerdiń russha versiyasın (mısalı ruwikiden qarap) tiykar etip alıp, sonı transliteraciyalaw (rus alfavitindegi kirillshe háriplerdi qaraqalpaq tilindegi latınsha háriplerge almastırıw) usılın birden-bir durıs standart usıl sıpatında qabıl etiwdi usınıs etemen.

Talqılawdı ulıwmalastırıp, juwmaǵın shıǵarıw ushın bir ay waqıt jeterli boladı dep oylayman. Qaraqalpaqpan 03:56, 2024 j. iyuldıń 12 (UTC)

Pikirlerińizdi tómendegi kóriniste bettiń eń sońına jazıp qaldırıń (qosımsha pikir bolsa figuralı qawsırmalar jabılǵannan keyin hám tórt qatara tilda belgilerinen aldın jazıń):

# {{Qollayman}} ~~~~
# {{Qarsıman}} ~~~~
# {{Biytáreppen}} ~~~~

1.  Qollayman Srajatdin Usnatdinov (talqılaw) 05:55, 2024 j. iyuldıń 12 (UTC)
2.  Qollayman Gozzalina (talqılaw) 15:00, 2024 j. iyuldıń 12 (UTC)
3.  Qollayman Sebebi, maqala jazılǵanda stilistikaǵa ámel etiwimiz kerek. Mısalı ózbek, rus, qazaq hám basqada derlik barlıq tillerdegi maqalalar joqarıda atap ótilgendey, menshikli atlıqlar óz ana tiline sáykes túrde jazıladı. Al Wikipediada da mısalı “China”-nı ózbekshe “Xitoy”, qazaqsha “Қытай”, orısshada “Китай” dep jazıladı. Onıń paytaxtında “Beijing” dep járiyalasaq onda ulıwma tek qaraqalpaqsha Wikipedianıń emes, dúnyajúzilik Wikipedianıńda abırayın túsiremiz, sebebi “Beijing” ózbek tilinde Pekin, qazaqsha, orısshada da Pekin dep jazıladı hám aytıladı. Bunday mısallardı kóp keltiriwge boladı. Sonlıqtan menshikli atlıqlardı paydalanǵanda rus tili, ózbek tili hám qazaq tilindegi korpuslardı esapqa alıw zárúr. Sebebi rus, ózbek, qazaq Wikipediaları baslanǵan waqıtta mámleketlik dárejede úlken qollawǵa iye boldı. Ilimiy jaqtan izertlendi. Al qaraqalpaqsha Wikipedia endi táy-táy basıp kiyatır. Sonlıqtan maqala járiyalaǵanda maqalanıń sanına emes - sapasına, stilistikasına itibar beriwimiz kerek. Qoldan kelse Google Translate-ten basqa awdarma saytlarınan ulıwma paydalanbaw maqsetke muwapıq. Sebebi qaraqalpaq tilindegi awdarma saytlarınıń awdarıw sapası júdá tómen. Hámmege tabıslar. Niyetińiz joldasıńız bolsın! Bekan88 21:03, 2024 j. 12-iyul.
4.  Qollayman Doniyor Yóldoshev (talqılaw) 09:54, 2024 j. iyuldıń 15 (UTC)