Qaraqalpaq xalıq qosıqları: Ózgerisler arasındaǵı ayırmashılıq

Content deleted Content added
Qarahat (talqılaw | úlesi)
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
Qatar No 1:
==Qaraqalpaq xalıq qosıqları==
 
Qaraqalpaq folklorında qosıqlar o'z aldına u'lken bir janrdı quraydı. Qosıqlardın' o'zinin' tematikası boyınsha ha'r tu'rli bolıp, qaraqalpaq xalqının' turmısında u'lken orın tutqan. Durısında olar adam balasının' tuwılg'anınan baslap o'mirinin' aqırına shekem, onın' turmısı ha'm sezimleri menen bekkem baylanısıp keledi.
 
Line 10 ⟶ 8:
Atın taslap o'zi kelsin qalag'a
</poem>
bunday qurılıs xalıq qosıqlarında ko'plep ushırasadı, usınday su'wretlew usılları olarg'a ta'n bolıp keldi. Qaraqalpaq xalıq qosıqların jıynaw 30-jıllardan baslap qolg'a alıng'an. 1940-jılı O.Kojurov ta'repinen baspag'a tayarlang'an "Qaraqalpaq xalıq tvorchestvosı" atlı toplamında qaraqalpaq xalıq qosıqlarınan u'lgiler basılıp shıqtı. 1951-jılı N.A.Baskakov I tomında Qaraqalpaq xalıq qosıqlarının' ko'p u'lgilerine qaraqalpaq xalıq arasınan 20-30-40 jıllarda jıynag'an materiaları edi. 50-jıllardın' basında qaraqalpaq xalıq qosıqların izertlew boyınsha jan'a da'wir baslandı. Bul u'sh tomnan ibarat "Qaraqalpaq a'debiyatı tariyxının' ocherkleri" atlı N.Da'wqaraevtın' doktorlıq dissertatsiyası boldı. Bul jumıstın' birinshi tomı pu'tini menen qaraqalpaq xalıq awızeki xalıq do'retpelerinen alıng'an edi. N.Da'wqaraevtın' bul miynetinin' 1-2 tomının' qısqasha variantı 1959-jılı [[Qaraqalpaq tili|qaraqalpaq tilinde]] Tashkentte basıldı. [[Na'jim Da'wqaraev|N.Da'wqaraev]] shıg'armanın' tolıq jıyag'ının' tomında 1977-jılı qaraqalpaq awızeki xalıq do'retpelerine arnalg'an jumısı qaraqalpaq tilinde tolıq basılıp shıqtı.
 
1959-jılı O'zbekstan İlimler Akademiyasının' quramında Qaraqalpaqstan filialının' du'ziliwi, onın' quramında tariyx, til ha'm a'debiyat institutının' sho'lkemlestiriliwi, onın' ishinde qaraqalpaq folklorı sektorının' payda bolıwı 50-jıldın' aqırı 60-jıldın' basınan baslap qaraqalpaq folklorın jıynaw, basıp shıg'arıw, izertlew jumısları, folklor ilimi tarawında joqarı mamanlıqtag'ı qa'nigelerdi tayarlawda jan'a da'wir ashtı. Folklordın' basqa janrlar menen bir qatarda xalıq qosıqların jıynaw ma'selesi qattı qolg'a alındı. Q.Maqsetov basshılıg'ındag'ı Qaraqalpaq [[Folklor|folklorı]] sektorının' xızmetkerleri Q.Ma'mbetnazarov, N.Kamalov, M.Nizamatdinov, T.Niyetullaev, O'.Erpolatov, A'.Ta'jimuratov t.b. folklor u'lgilerin Qaraqalpaqstan rayonlarında, onnan tıs jerlerde 1959-jıldan baslap jıynawg'a kiristi.
 
Folklor sektorının' xızmetkerlerine sol waqıttın' o'zinde belgili temalar u'stinde jumıs alıp barıw, keleshekte kandidatlıq dissertatsiya qılıp jaqlaw tapsırıldı. Qosıqlar teması u'stinde A'.Ta'jimuratov, N.Kamalov, M.Nizamatdinov urıstan keyingi da'wirdegi poeziyanı, O'.Erpolatov urıstan burıng'ı poeziyanı tema etip aldı.