Orta ásir sxolastikası: Ózgerisler arasındaǵı ayırmashılıq
Content deleted Content added
New page: ==Orta a'sir sxolastikası== Orta a'sir filosofiyası sxolastika degen atama menen ma'lim. Sxolastika (grekshe mektep) yag'nıy filosofiyalıq mektep degendi an'latadı. Sxolastikanın' ... |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
Qatar No 3:
Orta a'sir filosofiyası sxolastika degen atama menen ma'lim. Sxolastika (grekshe mektep) yag'nıy filosofiyalıq mektep degendi an'latadı.
Sxolastikanın' tiykarg'ı o'zgesheligi, ol o'zin [[Teologiya|teologiyag'a]] xızmet etetug'ın ilim sıpatında belgili. XI a'sirden baslap orta a'sir universitetinde logika problemalarına qızıg'ıwshılıq a'dewir ko'terildi. XI-XIV a'sirlerdin' filosofiyasına Boetsiydin' logikalıq shıg'armaları u'lken ta'sirin tiygizdi, ko'plegen tu'siniklerdin' ma'nisin ashıp berdi. Sxolastikalıq dialektikag'a qarsı ha'r qıylı mistikalıq ag'ımlar turdı. XV-XVI a'sirlerde bul sonshelli gumanistlik aq su'yekler ma'deniyatı neplagon naturfilosofiya tu'rinde rawajlana basladı.
Orta a'sirde ta'biyatqa jan'a ko'z-qaras qa'liplesedi. Qudaylıq ku'shli jaratqan haqqındag'ı ta'liymat ta'biyattın' o'z erkinligin joqqa shıg'ardı, sebebi quday ta'biyattı g'ana emes, al zatlardın' ta'biyiylik awhalına qaramastan ha'reket etti. Sonın' ushın 1) tiykarg'ı dıqqat qudayda ha'm Adam janın biliwi qaratıldı. 2) Ta'biyiy qubılıslarg'a qızıg'ıwshılıq ku'sheydi, olar simvollar retinde sa'wlelendi.
Qatar No 11:
Birinshi anıqlaması Adam qudaydın' obrazı ha'm u'lgisi.
Ekinshi [[Platon|Platon]], [[Aristotel|Aristotel]] ha'm olardın' dawamshıları ta'repinen berilgen Adam bul aqıllı maqluq dep tu'sindiredi.
Adam probleması menen xristian filosofiya qızıqsındı, olardın' pikiri boyınsha, Adam-pu'tkil ta'biyatta birinshi orındı iyeleydi, al grek filosofları Adam ta'biyattan u'stin turadı ol qudaydın' u'lgisi dep tu'sindiredi.
Orta a'sir filosofları ushın Adam basqa du'nyadan kelgen. [[Bibliya|Bibliya]] boyınsha Adam topıraqtan ha'm suwdan islengen, o'simliklerdey o'sedi ha'm azıqlanadı. Sonın' ushın xristian da'stu'rlerinde Adam ta'biyattın' patshası, do'retiwshisi.
[[Xristian ta'liymatı|Xristian ta'liymatının']] tu'siniwinshe qudaydın' balası Logos, yamasa İisus Xristos adamg'a enedi, ol o'limi arqalı Adam tu'rlerinin' kristegi dozaq azabınan qutqarıwdı oylaydı, solay etip adamlarg'a jaqsılıq beriwdi qoyadı.
Xristianshılıqta quday barlıq du'nyanın' jaratıwshısı, ol ta'biyattan ajıratılg'an. Onda isenim bilimnen joqarı qoyıladı, yag'nıy aqıl etpeytug'ın na'rselerdi isenimge qoyıwdı talap etedi. Xristian antologiyasın belgileytug'ın ekinshi dogmatı denenin' qaytadan tiriliwi boladı. Orta a'sir sanası isenimli tu'rde adamnın' qaytadan sol denesinde tarqalıwı boladı dep aytadı. Xristian ta'liymatı boyınsha Jan deninin' sırtında jasawı mu'mkin emes. Usı dogmatlar Jan menen denenin' problamasın orta a'sirlik tu'siniwinin' negizine alındı.
| |||