Adolf Gitler
Adolf Gitler (nemisshe Adolf Hitler, nemisshe: [ˈaːdɔlf ˈhɪtlɐ] ( tıńlań); 1889-jıl 20-aprel, Braunau-am-Inn, Avsro-Vengriya — 1945-jıl 30-aprel, Berlin) — Avstriyada tuwılǵan nemis mámleket hám siyasiy ǵayratker, nacional-socializm tiykarlawshilerinen biri, 1933-jıldan 1945-jılda óz janına qas etıwıne deyin nacist Germaniya diktatorı. 1933-jılda nacional-socialistik nemis jumısshı partiyası jetekshisi retinde húkimetke kelip, reyx kancleri boldı. 1934-jılda fyurer hám reyx kancleri ataǵına iye boldı. 1939-jıl 1-sentyabrde Polshaǵa hújim etip, ekinshi jáhán urısı baslandı, nátiyjede 70 millionnan artıq kisi qaytıs boldı. Urıs dawamında áskeriy operaciyalarda aktiv qatnas etdi hám Xolokostda oraylıq rol oynadı, onıń jábirleniwshileri 6 millionǵa jaqın Evropa evreyleri hám basqa etnik jáne social toparlardıń kóplegen wákilleri boldı.
Adolf Gitler | |
---|---|
nemisshe Adolf Hitler | |
Germaniya Fyurerı | |
Wákillik dáwiri 1934-jıl 2-avgust — 1945-jıl 30-aprel | |
Aldınǵı isker |
lawazım tiklendi; Paul fon Gindenburg (reyxprezident retinde) |
Keyingi isker |
lawazım biykar etildi; Karl Dyonic (reyxprezident retinde) |
Jeke maǵlıwmatları | |
Tuwılǵan sáne | 1889-jıl 20-aprel |
Tuwılǵan jeri | Braunau-am-Inn, Avstro-Vengriya |
Qaytıs bolǵan sáne | 1945-jıl 30-aprel |
Qaytıs bolǵan jeri | Berlin |
Ómirlik joldası | Eva Braun |
Anası | Klara Gitler |
Ákesi | ALois Gitler |