Ismayıl Saǵitov

qaraqalpaq folklorist alımı hám ádebiyat izertlewshisi

Ismayıl Saǵitov (Исмайыл Сағитов; 1908-1993) — folklorist alım hám ádebiyat izertlewshisi. Berdaq atındaǵı mámleketlik sıylıqtıń laureatı (1978).

Ismayıl Saǵitov
súwret
Tuwılǵan sánesi1908-jılı(1908)
Tuwılǵan jeriXojeli rayonı
Qaytıs bolǵan sánesi1993-jılı(1993)
Jumıs orınları«Qızıl Qaraqalpaqstan» gazetası
Qaraqalpaq mámleketlik baspası
Qaraqalpaqstan Ministrler Keńesi
N.Dáwqaraev atındaǵı Tariyx, til hám ádebiyat institutı
Bilim alǵan jeriPútkil awqamlıq jurnalistika institutı
Qazaq mámleketlik universiteti
Belgili tezis(ler)i«Berdaqtıń tvorchestvosı» (1957)
«Qaraqalpaq qaharmanlıq eposın túrk tilles xalıqlardıń eposları menen salıstırıp izertlew tájiriybesi» (1963)
SıylıqlarıQaraqalpaqstan Respublikasına miyneti sińgen ilim ǵayratkeri (1969)
Ózbekstan Respublikasına miyneti sińgen ilim ǵayratkeri (1979
Qaraqalpaqstan Respublikası Berdaq atındaǵı mámleketlik sıylıǵınıń laureatı (1978)

Ómir hám miynet jolı

redaktorlaw

I. Saǵitov 1908-jılı Xojeli rayonında tuwılǵan. Tórtkúldegi balalar úyinde tárbiyalanǵan.

Ol dáslepki jılları jaslar shólkeminde, oblastlıq jaslar komitetinde, Qıpshaq hám Kegeyli rayonlarında partiya jumıslarında islegen. Pútkil awqamlıq jurnalistika institutında oqıydı, Qazaq mámleketlik universitetiniń jurnalistika fakultetin sırttan oqıp pitkeredi, «Qızıl Qaraqalpaqstan» gazetasınıń bólim baslıǵı, sońınan bas redaktor, Qaraqalpaq mámleketlik baspasınıń direktorı, Qaraqalpaqstan Ministrler Keńesinde mádeniyat isleri basqarmasınıń baslıǵı, al 1948-jıldan baslap N. Dáwqaraev atındaǵı Tariyx, til hám ádebiyat institutında aǵa ilimiy xızmetker, bólim baslıǵı bolıp isleydi.

I. Saǵitov 1942-jıldan Jazıwshılar awqamınıń aǵzası.

Dóretiwshiligi

redaktorlaw

Ádebiy dóretiwshiligi

redaktorlaw

I. Saǵıtov 1957-jılı «Berdaqtıń tvorchestvosı» degen temada kandidatlıq, al 1963-jılı «Qaraqalpaq qaharmanlıq eposın túrk tilles xalıqlardıń eposları menen salıstırıp izertlew tájiriybesi» degen temada doktorlıq dissertaciyaların jaqladı.

Ol Ózbekstan Ilimler Akademiyasınıń xabarshı-aǵzası edi. Alımnıń ádebiy sın maqalaları, izertlewleri 30-jıllardan baslap járiyalandı.

Onıń «Berdaq — ullı patriot shayır» (1943), «Berdaqtıń tvorchestvosı» (1958), «Qaraqalpaq qaharmanlıq eposı» (1963), «Ádebiyat hám dáwir» (1968), «Saxra búlbili» (1974), «Qaraqalpaq ádebiyatınıń rawajlanıw jolları» (1979) degen hám basqa da kitapları basılıp shıqtı.

I. Saǵitov mektepler, joqarı hám orta arnawlı oqıw orınları ushın sabaqlıqlar hám oqıw kitapların dúzdi.

Awdarmashılıǵı

redaktorlaw

Alım bulardan tısqarı A. Pushkin, M. Saltıkov-Shedrin, A.Chexov, I. Turgenev, M. Gorkiy, M. Sholoxov hám basqa da bir qatar jazıwshılardıń shıǵarmaların qaraqalpaq tiline awdardı. Ádebiyatshı alımnıń óziniń geypara miynetleri de rus hám basqa da tuwısqan tillerde basılıp shıqtı.

Jetiskenlikleri

redaktorlaw

I. Saǵitov Húrmet belgisi ordeni hám medallar, Ózbekstan xám Qaraqalpaqstan Respublikası Joqarǵı Keńesleriniń Húrmet jarlıqları menen sıylıqlanǵan.

Ol Qaraqalpaqstan Respublikasına miyneti sińgen ilim ǵayratkeri (1969), Ózbekstan Respublikasına miyneti sińgen ilim ǵayratkeri (1979) hám Qaraqalpaqstan Respublikası Berdaq atındaǵı mámleketlik sıylıǵınıń laureatı (1978) boldı.

Ádebiyatlar

redaktorlaw
  • Қарақалпақстан Республикасы жазыўшылары (библиографиялық мағлыўмат) / нашрга тайёрловчи 3. Бекбергенова -T .: Extremum press , 2011. 240 бет. ISBN 978-9943-356-45-0