Qaraqalpaq tandırları

Qaraqalpaq tandırları Xalqımız nandı tamaqtıń hasılı dep ģana qarap qoymay, nannan qásiyetli, áziyz nárse joq dep biledi, yaǵnıy, adamnıń nanģa qatnası – onıń adamgershilik sıpatınıń, izgiliginiń kórsetkishi dep esaplanadı. Sonlıqtan, eń qásterli iymanlılıq, inabatlılıq salt-dástúrleriniń, ırımlarınıń bir talayı usı nanģa baylanıslı bolģanlıqtan nan jabılatuģın tandırdı"" «qásiyetli, kiyeli»"" – dep qarap, qız-kelinsheklerimiz — «Qásiyetli Biybipatima pirimniń múlki», – dep qásterleydi.

Tandır — hárbir qaraqalpaqtıń shańaraģında ushırasadı desekte boladı. Tiykarınan alģanda, burınģı analarımız awıl boyınsha bir tandırģa nan jabatuģın bolģan, bul «awızbirshilikti, bereketti keltiredi», – degen ırımnan kelip shıqqan. Házirgi waqıtta xalıqtıń jasaw jaģdaylarınan kelip shıģıp, kópshilik orınlarda úy basına bir tandırdan bolıp ketti. Tandırģa baylanıslı jáne bir ırımlardıń biri: bala emizetuģın kelinshekler kókiregi ayazlap awırsa azamda erte turıp: «Ya pirim Biybipatima anam, óziń shıpasın bergeyseń!» – dep tilek tilep, tandırdı 3 márte aylanıp, qushaqlaydı, bul tandırdı qádirlep, qásterlewdiń bir túri. «Tandırdıń awzın jawıp qoy, hár túrli báleler úyir boladı» – dep awzı ashıq turģan tandırdıń ishine qar, jawın suwı kirip, jaramsız bolıp qalmasın,– degen puxtalıq, kútimlilik niyetlerinen kelip shıqqan.