Leonard Euler
Leonard Euler (aytılıwı: Leonard Oiler; 15 aprel, 1707 - 7 sentyabr, 1783) Shveycariya matematigi ha'm fizigi. Ol o'mirinin' ko'p bo'legin Rossiya ha'm Germaniyada o'tkergen.
| [[Fayl:Leonhard Euler 2.jpg|280px|súwret]] | |
| Tuwılǵan sánesi | 15-aprel 1707[1][2][3] |
|---|---|
| Qaytıs bolǵan sánesi | 18-sentyabr 1783[1][2] (76 jasta) или 7 (18) sentyabr 1783[3] (76 jasta) |
Euler differentsiyal esaplawlar ha'm topologiya sıyaqlı tarawlarda a'hmiyetli ashılıwlar jasag'an. Ol bu'gingi ku'ni matematikada qollanılıp atırg'an ko'plegen so'zlerdi kiritken. Ol matematikalıq funktsiya tu'sinigin kiritken. Ol o'zinin' mexanika, optika ha'm astronomiyadag'ı jumısları menen de belgili.
Euler 18-a'sirdin' en' a'hmiyetli ha'm barlıq da'wirdin' en' ullı matematiklerinin' biri esaplanadı. Ja'nede ol en' ko'p jazg'an matematiklerdin' biri. Onın' jumıslarının' toplamı 60-80-tomdı quraydı. Matematik Pierre-Simon Laplace aytqan: "Eulerdi oqın', ol bizlerdin' ha'mmemiz ushın ustaz".
Euler Shveytsariyanın' 10 franklıq pul birliginin' altınshı seriyasında ha'm ko'plegen Shveciya, Germaniya ha'm Rossiya pochta markalarında sa'wlelengen. 2002 Euler asteroidi onın' hu'rmetine atalg'an.