09:10, 2008 j. marttıń 3 waqtındaǵı nusqası redaktorlaw Qarahat (talqılaw \| úlesi) 1102 edits kӨңдеу түйіні жоқ ← Aldınǵı parq		12:52, 2008 j. marttıń 27 waqtındaǵı nusqası redaktorlaw qaytarıw Aziz.murtazaev (talqılaw \| úlesi) 0 edits Өңдеу түйіні жоқ Keyingi parq →
Qatar No 1: '''To'lepbergen Ma'tmuratov''' XX a'sirdegi qaraqalpaq poeziyasına 60-~~jıllradın~~jıllardın' ekinshi yarımınan baslap keldi. Onın' qosıqlarındag'ı ku'shli lirizm, teren' filosofiya birden ha'mmenin' dıqqatın o'zine tartadı. <poem> Bul du'nyada kereksiz zat joq, Qatar No 8: Kereksiz zat og'an kemde-kem. </poem> Shayır 1939-jılı 1-sentyabrde [[Qarao'zek rayonı\|Qarao'zek rayonında]] tuwılg'an. ~~Awıllık~~Awıllıq mektepti ~~pitkergen~~pitkergennen son' Tashkent Ma'mleketlik universitetinin' jurnalistika fakultetinde oqıydı. 1963-jılı tamamlaydı. Keyin "Jas Leninshi" (Ha'zirgi "Qaraqalpaqstan jasları"), "Sovet Qaraqalpaqstan"(ha'zirgi "[[Erkin Qaraqalpaqstan\|Erkin Qaraqalpaqstan]]") gazetalarında isleydi. Qaraqalpaqstan televidenie ha'm radio esittiriw ma'mleketlik komitetinde "A'debiy esittiriwler" bo'liminin' baslıg'ı, "A'miwda'rya" jurnalında poeziya bo'liminin' baslıg'ı, juwaplı xatker, bas redaktordın' orınbasarı lawazımlarında isleydi. 1984-jılı tosattan qaytıs boladı. Ol azg'ana o'mirinin' ishinde "Aq terek pe ko'k terek?"(1964), "Lirika" (1966), "Go'zzallıq oyandı"(1970), "Aysa'nem" (1973), "Ashılısıw" (1977), "Arzıw sha'meni" (1983), "Jaqsılıq sarayı" (1988), "Juldızlar janar" (1989) sıyaqlı qosıqlar toplamın baspadan shıg'ardı. Qatar No 14: T.Ma'tmuratov Qaraqalpaqstan jaslar awqamı sıylıg'ı, Berdaq atındag'ı Ma'mleketlik sıylıg'ı, "O'zbekstan respublikasına miyneti singen ma'deniyat xızmetkeri" hu'rmetli ataqları berildi. Ol a'debiyatımızg'a 60-jılları "O, qanday a'jayıp" degen qosıg'ı menen keldi. Bunnan keyin T.Ma'tmuratovtın' qosıqları birden a'debiy ja'ma'a'tshiliktin' dıqqatın o'zine tarttı. Onın' qosıqlarındag'ı ~~filosofiyalık~~filosofiyalıq teren'lik, so'z saplawdag'ı sheberlik poeziyag'a u'lken talant iyesinin' kelip atırg'anlıg'ın xabarladı. Ol joqarı optimistlik ruwx penen qosıqlar, poemalar do'rete basladı. T.Ma'tmuratov 60-70-jıllar qaraqalpaq ~~lirikasın~~lirikasınq jan'a ~~formalar~~formaları menen bayıttı, milliy da'stu'rlerdi ja'ha'n poeziyasının' da'stu'rleri ~~mene~~menen birlestire alg'an shayır. Shayırdın' "Perizat", "Aysa'nem", "Urıs da'rtleri", "Jaqsı adamnın' ju'regi", "Menin' juldızım", "Sadıqlıq", "G'arrının' a'n'gimesi" poemaları bar. "Jaqsı adamnın ju'regi", "Juldızım menin'" poemaları qaraqalpaq a'debiyatında jan'a bag'dar - shıg'armada realistlik waqıya menen mifologiyalıq, fantastikalıq waqıyalardın' sintezinen do'retilgen. Sol arqalı du'nyalıq u'lken problemalardı ko'teredi. Qatar No 22: "Jaqsı adamnın ju'regi" poeması – dramalıq shıg'arma. Syujetke tiykar etip alıng'an waqıya bes saxnag'a (kartinag'a) bo'lingen. Qaharmanlardın' dialogına qurılgan. Saxna ko'rinisi avtor ta'repinen bayanlanadı. Avtor so'zi dramalıq Remark formasında berilgen. Bular dramalıq shıg'armag'a ta'n belgiler. Poemada avtomobil avariyasınan o'lgen, biraq ju'regi islep turg'an jaqsı adamnın ju'regin donor sıpatında paydalanıp jaman, pa's qılıqlı, qılmıslı adamg'a ornatıwg'a jaqsı adamnın' burıng'ı oqıwshısı, medsestra qarsı boladı. Poemadag'ı bul waqıya real turmıstan alıng'an. Biraq o'lgen adamnın' saw ju'regin ekinshi adamg'a salıw, onın' o'mirin tiklew aqıbeti jınayatqa alıp keliwi mu'mkin. Poemada u'lken gumanistlik ma'sele ko'terilgen. "Juldızım menin'" poeması realistilik-mifologiyalık syujetke qurılg'an. Poemag'a real qaharmanlar menen birge mifologiyalıq qaharmanlar qatnasadı. Biraq bul mifologiyalıq qaharmanlar avtor fantaziyasınan do'retilgen. Olar du'nya a'debiyatındag'ı mifologiyalıq obrazlar emes. İlimpazlar atom ha'm yadro quralların oylap tabadı. Olar o'zlerinin' hadal miynetlerinin' jemisi pu'tkil adamzattı nıpqırt etiwge qaratılg'anlıg'ın tu'singennen keyin olardın' ko'zlerine mifologiyalıq figuralar elesleydi (A'beshiy Rux). Shayır Adamzat du'nyasındag'ı tragediyanı beredi. ~~beredi.~~ "Juldızım menin'" poeması shayır qaytıs bolg'an son' 1988-jılı "A'miwda'rya" jurnalının' 5-sanında ja'riyalandı. Poemanın' qaharmanları birinshi Adam, ekinshi Adam, Eynshteyn, Stsillara, Saks, birinshi alaman, ekinshi alaman, u'shinshi alaman, xalayıq sıyaqlı realistlik qaharmanlar ham aza, so'yleytug'ın jer, Feniks sıyaqlı miflik qaharmanlardan ibarat.

Tólepbergen Mátmuratov: Ózgerisler arasındaǵı ayırmashılıq