Qaraqalpaq xalıq qosıqları: Ózgerisler arasındaǵı ayırmashılıq
Content deleted Content added
Ernazarbiy (talqılaw | úlesi) Өңдеу түйіні жоқ |
Qaraqalpaq (talqılaw | úlesi) Өңдеу түйіні жоқ |
||
Qatar No 1:
[[Qaraqalpaq folklorı|Qaraqalpaq folklorında]] [[Qosıq|qosıqlar]] o'z aldına u'lken bir janrdı quraydı. Qosıqlardın' o'zinin' tematikası boyınsha ha'r tu'rli bolıp, qaraqalpaq xalqının' turmısında u'lken orın tutqan. Durısında olar adam balasının' tuwılg'anınan baslap o'mirinin' aqırına shekem, onın' turmısı ha'm sezimleri menen bekkem baylanısıp keledi.
Folklorg'a qosıqlar menen jazba a'debiyattag'ı qosıqlardın' o'z ara baylanısı bolg'anı menen olardı bir birinen ayırıp turatug'ın o'zgeshelikler bar. Folklordag'ı qosıqlardın' baslı o'zgeshelikleri ko'binese xalıqtıq awzında jasap, xalıqtın' ku'n ko'risin, u'rp-a'det, da'stu'rleri, sezimleri menen tikkeley baylanıslı awızeki do'retiliwi. Geypara jag'dayda jazba kitabıy da'standag'ı qosıqlar, xalıq arasına ken'nen tarap, xalıq aldında aytılıp ju'rgen do'retiwshisi belgili qosıqlarda xalıq qosıg'ı bolıp ketiwi mu'mkin. Mısalı: "Bozataw", "Aqsu'ngil", "Ayjamal" qusag'an qosıqları usınday. Solay etip ulıwma xalıq qosıqları degende do'retiwshisi bir waqıtta bolsa da biz umıtılıp ketken, muxabbatqa, miynetke baylanıslı qosıqlardı, geypara tariyxıy waqıyag'a baylanıslı qosıqlardı, aqıl, na'siyat, terme qosıqların, besik jırın, balalar qosıqların, ha'wjardı, bet-asharlardı, joqlawlardı tu'sinemiz. Xalıq qosıqları degende xalıqtın' awızeki ha'm jazba do'retiwshisi belgisiz da'stanlardag'ı qosıqlar pu'tini menen kiredi. Mısalı: [[Alpamıs da'stanı|"Alpamıs"]] tag'ı yamasa "G'a'rib ashıq" h.t.b da'stanlardag'ı qosıqlar usılar qatarına jatadı. Xalıq qosıqları mazmunı ha'm qurılısı, ko'rkemligi jag'ınan a'piwayılıg'ı menen ayırılıp turadı. Xalıq qosıqlarının' o'zine ta'n haqıyqatlıqtı su'wretlew usılı bar. Mısalı, mına juwmaqqa na'zer awdarsan'ız sonı bayqaymız:
| |||