|
Fuck You
__NOTOC__
<u>Bul qollanba taza paydalanıwshılar ushın en' birinshi maqalasın jaratıwg'a ja'rdem beriw ushın jaratılg'an.</u>
===Taza maqalanı tez jaratıw===
Taza maqalanı tez jaratıw ushın, to'mendegi tekst maydanına maqala atamasın kiritin' ha'm "Taza maqala jaratıw yamasa barına o'tiw"di basın'. Eger bul maqala ele Wikipediada joq bolsa, sizge onı jaratıw usınıs etiledi. Bıraq birinshi maqalan'ızdı jaratıwdan aldın usı qollanbanı aqırına shekem oqıp shıg'ıwın'ızdı ma'slahat etemiz.
<div style="text-align: center; font-size: 95%; margin-bottom:.5em; background-color: transparent"><inputbox>
type=search
width=20
buttonlabel=O'tin'
searchbuttonlabel=İzle
break=yes
</inputbox>
</div>
*'''O'tin''''- Taza maqala jaratıw yamasa barına o'tiw
*'''İzle''' - Tolıq teksti menen izlew
===Basqısh 1: Maqalan'ız ushın tema saylan'.===
O'zin'izge qızıq bolg'an temanı g'ana saylan'. Ha'zirgi waqıtta ja'miyette a'hmiyetli bolg'an, bıraq o'zin'izge qızıq bolmag'an temanı saylaman'. Basta siz bul temanı jaqsı biliwin'iz sha'rt emes, bıraq bul temanı jaqsılap u'yreniw niyetin'iz bolıwı kerek. Aldınnan isenimli, anıq mag'lıwmattı qay jerden alıwdi oylap ko'rin'.
===Basqısh 2: Maqalan'ız ushın atama saylan'.===
Wikipediadag'ı maqalalar ataması birlik sanda boladı, ma'selen: Tawıq, Da'rya.
* Eger maqala ataması ko'p ma'nili bolsa, maqala ataması qasına tu'sindirmesinde qawıs ishinde qosıp qoyın', ma'selen: Moskva (futbol klub), Muxabbat (film).
* Adamlar haqqında maqala jaratqanın'ızda, atama ushın sol adamnın' original tilindegi atın paydalanın', ma'selen: ''Mikelanjelo'' emes, al ''[[Michelangelo]]''. Adamlardın' atları original tilinde qanday bolıwın bilmesen'iz, [[:en:|İnglis Wikipediasına]] kirip izlep tabıwın'ızg'a boladı.
===Basqısh 3: Aldın bul maqala jaratılg'anba ekenligin tekserip ko'rin'.===
Shep ta'repte jaylasqan "izlew" aynashasında siz ta'repinen tan'lap alıng'an temanın' tayanısh so'zlerin kiritin', sa'l to'menirekte jaylasqan "İzle" belgisin basın'. İzlewdin' na'tiyjeleri siltew tu'rinde payda boladı. Eger sizdi qızıqtırg'an maqala a'lle qashan jaratılg'an bolsa, sol maqalag'a o'tip, maqalanın' joqarsında jaylasqan "o'zgertiw" belgisin basın'. Solay etip, siz bul maqalanı o'zgertiwge tayarsız.
===Basqısh 4. Maqalanı jaratın'.===
Al eger sizdi qızıqtırg'an maqala ele joq bolsa, onı jaratıw kerek. Bunın' ushın usı maqalanın' basında jaylasqan "Taza maqalanı tez jaratıw" bo'limindegi tekst maydanına maqala atamasın jazın' ha'm "Taza maqala jaratıw yamasa barına o'tiw"di basın'. Eger bul maqala ele Wikipediada joq bolsa, sizge onı jaratıw usınıs etiledi.
===Basqısh 5. Maqalanı durıs baslan'.===
Wikipedia maqalaları maqala atamasın qaytalawdan ha'm maqala predmetine anıqlama beriwden baslanadı, ma'selen: "'''Didaktikalıq materializm''' - filosofiyalıq ilim bolıp, ol ...", "'''Troy''' - ataqlı tariyxıy film bolıp ...". Qawıs ishinde bul terminnin' kelip shıg'ıwın ko'rsetiwge boladı. İnsan haqqında jazılg'an maqalalarda adam atınan keyin qawıs ishinde tuwılg'an ha'm qaytıs bolg'an sa'nelerin ko'rsetiw kerek, eger maqalada insannın' original tilindegi atınan paydalansan'ız, onın' qaraqalpaq tilinde qalay aytılıwın ko'rsetsen'izde boladı, ma'selen: "'''Leonardo da Vinci''' (aytılıwı: ''Leonardo da Vinchi'', 15 aprel, 1452 - 2 may, 1519) İtaliyanın' Florentsiya qalasında tuwılg'an italiyalı su'wretshi...".
===Basqısh 6. Maqalanın' o'zin jazın'.===
Maqalanın' usınıs etiletug'ın en' kishi ko'lemi 500 belgi (simvol), maqala ilimiy biraq tu'sinikli stilde jazıwı kerek. Bunnan tısqarı, Wikipedia ushın maqala jazg'an waqıtta ko'zde tutuw kerek bolg'an ju'da' a'hmiyetli 2 printsip bar:
# '''Neytral ko'z qaras (NKQ)'''. Bul printsip maqala materialı pu'tkilley neytral ko'z qaras penen ha'm tolıq ashıp beriliwi kerekligin, maqala predmetine o'zin'izdin' shaxsiy ko'z qarasın'ızdı bildire almaytug'ınlıg'ın'ızdı an'latadı.
# Eger qanday da bir sorawg'a bir neshe ko'z-qaraslar bar bolsa, onda olardın' barlıg'ı maqalada ten' da'rejede ko'rsetiliwi kerek.
# '''Avtorlıq huqıqlardı saqlaw'''. Wikipedia ja'miyetinin' maqseti - biypul ha'm ha'mme qollanıwı mu'mkin bolg'an ensiklopediya jaratıw. Sol sebepli, Wikipediag'a avtorlıq huqıqqa iye bolg'an tekstler, su'wretler ha'm tag'ı basqa resurslardan nusqa alıwg'a bolmaydı. Eger mag'lıwmattın' huquqıy awhalı belgisiz bolsa, onnan Wikipediada paydalanban'. Wikipedianın' o'zi "GNU FLD" litsenziyası boyınsha is alıp baradı.
===Basqısh 7. Mag'lıwmat alg'an dereklerin'izdi ko'rsetin'.===
Maqalanı jazıp bolg'annan keyin, maqala aqırında "A'debiyatlar" degen bo'limdi jaratın' ha'm ol jerde o'zin'iz maqala jazıwda paydalang'an dereklerin'izdi dizim sıpatında ko'rsetip o'tin' (materialdın' ataması, avtor(lar)ı, basıp shıg'arılg'an jeri ha'm jılı, betler sanı, ha'mde ilajı barınsha ISBN sanında ko'rsetin'). Keyin "Qosımsha mag'lıwmat" bo'limin jaratın', bul jerde jaratılg'an maqalag'a tematik jaqtan jaqın bolg'an basqa maqalalardı dizim sıpatında siltewler arqalı ko'rsetin'. Maqalanın' en' aqırında "Siltewlar" bo'limin jaratın' ha'm bul jerde mag'lıwmat alg'an İnternet betlerin ko'rsetip o'tin'. Bul bo'limde sonday-aq, siz mag'lıwmat almag'an bolsan'ızda, biraq maqala tematikasına jaqın bolg'an basqa qızıq saytlardi ko'rsetsen'izde boladı.
===Basqısh 8. Maqalan'ızdı durıs ha'm shıraylı qılıp formatlan'===
Wikipediada formatlaw qıyın emes:
# Tekstti '''qalın ha'ripte''' ko'rsetiw ushın, tekstti u'sh tırnaqsha menen qorshan', yag'nıy "<code><nowiki>'''qalın' tekst'''</nowiki></code>". Qalın' ha'rip penen maqala ataması (Basqısh 5ti qaran') ha'mde tayanıshlı terminler ha'm tu'sinikler ko'rsetiledi;
# ''Kursiv'' ushın eki tirnaqsha talap etiledi: "<code><nowiki>''kursiv''</nowiki></code>". Kursiv penen ah'miyetli tekstti ayrıqsha qılıp ko'rsetiw ushın paydalanıladı, biraq ol onsha jaqsı oqılmaydı, sonın' ushın onı ko'p paydalanban';
# Maqalanın' bo'limleri ataması taza qatarda ha'mde eki (yamasa kishi bo'limler ushın u'sh) ten'lik belgisi menen qorshaladı, ma'selen: "<code><nowiki>===Basqısh 8. Maqalan'ızdı durıs ha'm shıraylı qılıp formatlan'===</nowiki></code>".
# Wikipediada abzatslar bos qatar menen bo'linedi - tek abzatslar arasında bos qatar taslap ketiwin'iz jetkilikle.
# Dizimler to'mendegishe jasaladı: ha'r bir bo'lek qatarda "#" belgisi qoyıladı ha'm keyin dizimnin' keyingi elementi dawam ettiriledi. Qatar sanı qoyılmaytug'ın dizimler ushın "#" ornına "* qollanıladı, ma'selen: "<code><nowiki>* Element 1;[taza qatar]* Element 2;[taza qatar]* Element 3.</nowiki></code>".
# [[Gipertekst|İshki siltew]] (Wikipedianın' basqa maqalalarına siltewler) "<nowiki>[[Maqala ataması|siltewdin' ko'rinetug'ın teksti]]</nowiki>" tu'rine belgilenedi, ma'selen: <code><nowiki>[[Gipertekst|İshki siltew]]</nowiki></code>. Eger siltewdin' ko'rinetug'ın teksti maqala ataması menen birdey bolsa, jumısımız ja'nede an'satlasadı, ma'selen <code><nowiki>[[XX a'sir]]de ko'p na'rseler o'zgergen edi...</nowiki></code>. Jaqsı maqalanın' ha'r abzatsında keminde 3 siltew bolıwı kerek.
# [http://www.wikimedia.org Sırtqı siltew] (İnternettin' basqa saytlarına siltewler) to'mendegishe belgilenedi: <code><nowiki>[http://URL-adres Siltewdin' ko'rinetug'ın teksti]</nowiki></code>. Ma'selen: <code><nowiki>[http://www.google.com/ "Google" izlew portalı]</nowiki></code>. Sonı este tutın', Wikipediada pullı saytlarg'a siltew beriwge bolmaydı, ulıwma Wikipediada ha'r qanday dag'aza qadag'an etiledi.
===Basqısh 9. Maqalanı kategoriyalan'.===
İzlewdi an'satlastırıw ushın Wikipedianın' ha'r bir maqalası bir yamasa bir neshe kategoriyag'a jatadı. Maqalanı qandayda bir kategoriyag'a kiritiw ushın aqırında ("Siltewler" bo'liminen keyin) bos qatar taslap ketiw ha'm ha'r bir taza qatarda "Kategoriya:" so'zinen keyin ekewlik kvadrat qawıs ishine kategoriyasın ko'rsetiw kerek. Ma'selen, <nowiki>[[Kategoriya:Kvant fizikası]]</nowiki> yamasa <nowiki>[[Kategoriya:Qaraqalpaqstan tariyxı]]</nowiki>. Adamlar haqqındag'ı maqalalar tuwılıwı ha'm qaytıs bolıwı boyınsha kategoriyalarg'a (ma'selen, <nowiki>[[Kategoriya:2 iyulda tuwılg'anlar]]</nowiki> yamasa <nowiki>[[Kategoriya:1890-jılı qaytıs bolg'anlar]]</nowiki>), ja'nede ka'sibi ha'm ma'mleketi kategoriyasına (ma'selen, <nowiki>[[Kategoriya:Ullıbritaniya filosofları]]</nowiki>) kiriwi sha'rt. Filmler, kompyuter oyınları ha'm romanlar shıg'ıw jılına ha'm janrına baylanıslı kategoriyalarg'a bo'linedi (ma'selen, <nowiki>[[Kategoriya:1910-jıl romanları]]</nowiki>, <nowiki>[[Kategoriya:1977-jıl filmlereri]]</nowiki> yamasa <nowiki>[[Kategoriya:Qorqınıshlı filmler]]</nowiki>).
===Basqısh 10. Wikiler-ara siltewlerdi ko'rsetin'===
Wikipedia bul bir neshe onlag'an du'nya ju'zi tillerinde bo'limleri bar xalıqaralıq ensiklopediya. Ha'r qıylı tillerde jazılg'an maqalalar arasında baylanıs jasaw kerek (wikiler-ara siltewler arqalı). Bunın' ushın maqalan'ızdın' atamasın inglis yamasa nemis tiline awdarın'. Maqalanın' aqırında, kategoriyalardan keyin bos qatar taslap ketin', son'ınan keyingi qatarda mına ko'rinistegi tekstti kiritin' <code><nowiki>[[til kodı:maqala atamasının' awdarması]]</nowiki></code>, bul jerde til kodında inglis tili ushın '''en''' al nemis tili ushın '''de''' ni paydalanın'. Ma'selen, "Kvant mexanikası" maqalası ushın <code><nowiki>[[en:Quantum mechanics]]</nowiki></code> yamasa <code><nowiki>[[de:Quantenmechanik]]</nowiki></code>.
[[Kategoriya:Wikipedia]]
| 