Rossiya

Rossiya (russha: Россия), Rossiya Federaciyası (russha: Российская Федерация) — Evropanıń shıǵısında, Aziyanıń arqasında jaylasqan mámleket. Maydanı tárepinen dúnyada eń úlken mámleket. Qurǵaqlıqtaǵı shegarası 22125,3 km, teńiz shegarası 38807,5 km. Rossiya aymaǵı 3 okean háwizine qaraslı 12 teńiz, atap aytqanda, Baltıq, Qara hám Azov (Atlantika okeanı), Barens, Aq, Qara, Laptevlar, Arqa Sibir hám Chukotka (Arqa Muz okeanı), Bering, Oxota, Yapon teńizleri (Tınısh okeanı), sonday-aq, hesh bir okeanǵa tutaspaǵan Kaspiy teńizi menen qorshalǵan. Maydanı 17,1 mln. km². Xalqı — 144 million adam (2024). Paytaxtı - Moskva qalası.

Basqarıw tárepten 89 subiekt: 21 respublika Adıgeya, Boshqirdiston, Buryatiya, Daǵıstan, Ingushiya, Kabarda-Balkariya, Kareliya, Komi, Mariy El, Mordoviya, Altay, Yaqut (Yakutiya), Tatarstan, Tuva, Udmurtiya, Haqasiya, Chechenistan, Chuvashiya, Arqa Osetiya, Qalmaq, Qarachay Cherkasiya, 6 úlke (Krasnodar, Krasnoyarsk, Altay, Primorye, Stavropol, Xabarovsk), 49 wálayat (Amur, Arxangelsk, Astraxan, Belgorod, Bryansk, Vladimir, Volgograd, Vologda, Voronej, Ivanovo, Irkutsk, Kaliningrad, Kaluga, Kamchatka, Kemerovo, Kirov, Kostroma, Kurgan, Kursk, Leningrad, Lipetsk, Magadan, Moskva, Murmansk, Nijniy Novgorod, Novgorod, Novosibirsk, Omsk, Orenburg, Oryol, Penza, Perm, Pskov, Rostov, Ryazan, Nátiyje, Saratov, Saxalin, Sverdlovsk, Smolensk, Tambov, Tver, Tóbesk, Tula, Tyumen, Ulyanovsk, Chelyabinsk, Gepard, Yaroslavl), 2 federal qala (Moskva, Sankt-Peterburg), 1 avtonomiyalı wálayat (Evreyler), 10 avtonomiyalı okrug [Aga Buryatlari, KomiPermyaklar, Koryaklar, Nenetslar, Taymir (Dolgan Nenets), Ust Ordinskiy Buryatları, XantiMansi, Chukotka, Evenklar, YamalNenets] qa bólinedi. Rossiyada 1091 qala, 1922 qalasha bar. 2000-jıl Oraylıq, Arqa-Batıs, Qubla Volga boyı, Ural, Sibir, Uzaq Shıǵıs, federal okrugları dúzildi.